مجله نماوا، ترجمه: علی افتخاری
این از خوش‌شانسی یک بازیگر است که بتواند در چند فیلم پشت سر هم نقش‌های ترسناک محکم و خاطره‌انگیز را بازی کند. میا گاث تنها در سال ۲۰۲۲ در سه نقش این‌چنینی بازی کرد و ازاین‌جهت می‌تواند به خودش افتخار کند.
بازیگر ۲۹ ساله انگلیسی ابتدا در «ایکس» ساخته تی وست، نویسنده و کارگردان که داستانش در دهه ۱۹۷۰ روی می‌دهد و A24 مارس امسال روانه سینماها کرد، در نقش مکسین مینکس، یک بازیگر جویای نام فیلم‌های پورن ظاهر شد و هم‌زمان با یک گریم سنگین نقش زنی بسیار مسن‌تر به نام پرل را بازی کرد که بازیگران و عوامل فیلم را که در مزرعه دورافتاده او در تگزاس فیلمبرداری می‌شود به وحشت می‌اندازد. (هرچند نام گاث به‌عنوان بازیگر زن مسن در تیتراژ ذکر نشد.)
حالا او در فیلم پرل (Pearl)، پیش‌درآمد آن فیلم – که اولین بار در دنیا سپتامبر پیش در جشنواره فیلم ونیز روی پرده رفت و از ۱۶ سپتامبر در سینماهای آمریکا اکران شد – در نقش نسخه جوان، اما همچنان خطرناکِ شخصیتی که نام فیلم از او گرفته شده ظاهر شده است.
داستان فیلم جدید در ۱۹۱۸ و در دوران همه‌گیری آنفولانزا در همان مزرعه در تگزاس اتفاق می‌افتد. پرل دختری جوان است که با پدر و مادر مهاجر آلمانی خود زندگی می‌کند، درحالی‌که هاوارد، شوهرش در جنگ جهانی اول در حال خدمت است. پدر پرل ازکارافتاده و فلج است و روث، مادر سلطه‌گر او اصرار دارد پرل به مراقبت از او و مزرعه کمک کند، اما پرل در جستجوی زندگی هیجان‌انگیزتری است. او شیفته فیلم‌هایی است که در سینمای محلی می‌بیند و آرزویش این است که به یک ستاره سینما تبدیل شود، اما مادرش مخالف است. پرل در عین حال نشانه‌هایی از آشفتگی ذهنی دارد که به شکل کارهایی مانند کشتن حیوانات مزرعه و گاهی اوقات آزار فیزیکی پدرش که نمی‌تواند از خود دفاع کند، بروز پیدا می‌کند و…
«ایکس» و «پرل» پشت سر هم در نیوزیلند فیلمبرداری شدند و فیلمنامه دومی با همکاری مشترک وست و گاث نوشته شد. گاث می‌گوید: «از ابتدا تا انتهای این دو فیلم باید بارها خودم را نیشگون می‌گرفتم که مطمئن شوم خواب نیستم. صادقانه بگویم کل این پروژه یک هدیه بود.»
وست ابتدا قصد داشت یک فیلم واحد به نام «ایکس» بسازد. ایده ساخت یک پیش‌درآمد درست پیش از پرواز به نیوزیلند برای فیلمبرداری در آخر اکتبر ۲۰۲۰، زمانی که او آن را «اوج همه‌گیری» می‌نامد به ذهنش رسید.
کارگردان ۴۲ ساله آمریکایی که فیلم‌های ترسناک قبلی‌اش شامل «خانه شیطان» در ۲۰۰۹ و «مهمانخانه‌داران» در ۲۰۱۱ می‌شود، می‌گوید: «دقیقاً قبل از این که سوار هواپیما بشوم این فکر به ذهنم رسید. می‌دانستم به جایی می‌رویم که می‌توانیم در آنجا فیلم بسازید، درحالی‌که هیچ‌کس دیگری در آن مقطع امکان این کار را نداشت و می‌دانستم ما همه بازیگران، گروه و تجهیزات را آماده داریم و شرایط کاملاً فراهم است. قرار بود پول زیادی صرف ساختن لوکیشن‌ها، انبارها و مهمانکده‌ها و مواردی از این قبیل شود. ناگهان به ذهنم رسید اگر ما دو فیلم پشت سر هم بسازیم، هزینه‌ها سرشکن می‌شود، بنابراین فیلم دوم می‌تواند در مقایسه با فیلم اول هزینه کمتری داشته باشد که به نظرم می‌توانست برای کسی که می‌خواست آن را بخرد قانع‌کننده باشد. بعد از میا پرسیدم:”اگر این کار را انجام دهیم، تو می‌مانی تا دو فیلم را پشت سر هم بسازیم؟ و او گفت: “بله.”»
گاث به یاد می‌آورد: «تی به من پیام داد و گفت: “می‌خواهم با تو فیلم دوم را بسازم.” من بلافاصله علاقه‌مند شدم، اما واقعاً نمی‌دانستم شامل چه چیزی می‌شود. او کمی بیشتر درباره جزئیات توضیح داد و بعد همه‌چیز سرعت گرفت.»
وست و گاث پس از ورود به نیوزیلند دو هفته در قرنطینه بودند و در همان مدت روی فیلمنامه «پرل» کار کردند. وست می‌گوید: «باید دو هفته در یک هتل در نیوزیلند منتظر می‌ماندیم تا به ما اجازه ورود به کشور را بدهند. روزی یک بار با فیس‌تایم با هم حرف می‌زدیم و ایده‌هایمان را در میان می‌گذاشتیم.»
گاث می‌گوید: «تی ایده همکاری ما و کمک من برای نوشتن فیلمنامه را دوست داشت. من قبلاً هیچ‌وقت چیزی ننوشته بودم، بنابراین در کل این روند خیلی بی‌تجربه بودم، اما تی یک الگوی عالی بود. ابتدا درک قالب و ساختار و تعداد صفحات و بقیه موارد برای من سخت بود، اما درنهایت راه افتادم. هر بار ۳۰ یا ۴۵ دقیقه وقت می‌گذاشتم و هر چیزی را که حس می‌کردم به کار فیلم می‌آید می‌نوشتم. بعد آن را برای تی می‌فرستادم و او به فیلمنامه اضافه می‌کرد.»
به‌این‌ترتیب وست و گاث قبل از این که مطمئن شوند فیلم تولید می‌شود، فیلمنامه «پرل» را نوشتند. گاث می‌گوید: «تا مدت‌ها نمی‌دانستیم واقعاً قرار است این کار را بسازیم یا نه. همیشه به هم می‌گفتیم حداقل می‌تواند یک پیش‌داستان شگفت‌انگیز برای شخصیت پرل باشد. فیلمبرداری “ایکس” از نیمه گذشته بود که متوجه شدیم A24 به آن چراغ سبز نشان داد.»
با پایان فیلمبرداری «ایکس» در اوایل بهار ۲۰۲۱، گروه تولید وست شروع به بازسازی دکورها کرد تا ساختمان‌های فرسوده‌ای را که در فیلم دهه ۷۰ دیده می‌شد به بناهایی تر و تازه‌تر تبدیل کند.
وست می‌گوید: «فوق‌العاده عجیب بود، چون ما ماه‌ها در آن مزرعه کار کرده بودیم. من هفته‌ای چند بار آنجا بودم و از نزدیک می‌دیدم که دکورها چطور برای “پرل” آماده می‌شوند، اما بقیه عوامل فیلم سه هفته مرخصی بودند، بنابراین وقتی برگشتند و مزرعه را دیدند انگار خواب می‌دیدند. آن‌ها تازه یک ماه و عمدتاً شب‌ها روی یک فیلم ترسناک تلخ و پر از خون و خونریزی که داستانش در دهه ۷۰ می‌گذرد، کار کرده بودند و حالا در همان مکان ایستاده بودند، با علف‌های هرس‌شده به رنگ سبز روشن، یک انبار قرمز که روشنایی آن چشم را می‌زد و این همه کاغذدیواری. آن‌ها به اتاق‌هایی می‌رفتند که دوازده ساعت در روز را در آن سپری کرده بودند و حالا برایشان آشنا نبود. تجربه‌ای بسیار سورئال بود که شاید یک بار در زندگی اتفاق بیفتد.»
حالا که گاث به گذشته نگاه می‌کند این حس را دارد که انگار فیلمبرداری «ایکس» مثل «نوعی گرم کردن» برای فیلمبرداری «پرل» بود. او می‌گوید: «وقتی برای شروع فیلمبرداری “پرل” به صحنه برگشتیم، به‌قدری هماهنگ بودیم و چنان رابطه کاری با هم برقرار کرده بودیم که تفاوت آن قابل احساس بود. واقعاً فکر می‌کنم به کیفیت کلی فیلم کمک کرد.»
بعد از چالش فیلمنامه‌نویسی، وست و گاث باید با چالش‌های متمایز کردن «پرل» از زیبایی‌شناسی «ایکس» که متأثر از اولین نمونه‌های سینمای اسلشر و اکسپلویتیشن در دهه ۱۹۷۰ بود، دست و پنجه نرم می‌کردند. وست برای پیش‌درآمد رویکردی متفاوت در نظر داشت و از فیلم‌هایی مانند «جادوگر شهر اُز» و حتی فیلم‌های دیزنی الهام گرفت تا به فضای امیدوارکننده و روی رنگین‌کمانِ سال‌های اول زندگی پرل یک چرخش تیره بدهد.
وست می‌گوید: «وضعیت احساسی پرل بیشتر با شگفتی، امید و بلندپروازی همراه است و این باعث شد به‌نوعی به عصر طلایی هالیوود یا فیلم‌های دیزنی فکر کنم، چون ما این شخصیتِ تا حدی چشم و گوش بسته را داریم که در دنیایی زندگی می‌کند که نمی‌خواهد در آن زندگی کند و برای دنیایی خیال‌پردازی می‌کند که خود را در آن بهتر می‌بیند. این باعث شد به رویکرد فیلم‌های کودکانه فکر کنم.»
او اضافه می‌کند: «واقعیت این است که جانیان روانی جایگاه چندانی در فیلم‌های دیزنی ندارند؛ بنابراین این تضاد و کنایه به‌نوعی باعث می‌شود فیلم حسی از تازگی داشته باشد و چندان قدیمی به نظر نرسد.»
برای گاث که بازی بیورک در «رقصنده در تاریکی» لارس فون تریر و کار نمادین بت دیویس در «بر سر بیبی جین چه آمد؟» جزو الگوهای او بود، بازی در نقش پرل فرآیندی بود که هم از نسخه جدید عصر طلایی هالیوود یا فیلم‌های دیزنی استقبال می‌کرد و هم از تمام کارهایی که او چند هفته قبل برای شخصیت ایکس انجام داده بود.
او می‌گوید: «امیدوار بودم همه تمرینات قبلی درنهایت منجر به این شود که وقتی وارد صحنه شدم همه آن‌ها را رها کنم تا شاید اتفاقی جادویی بیفتد که هرگز فکرش را هم نمی‌کردم. فکر می‌کنم این اتفاق در “پرل” زیاد افتاد.»
گاث در آخرین روز فیلمبرداری باید یک مونولوگ طولانی اجرا می‌کرد که در آن پرل پریشانی ذهنی و اعمال شیطانی خود را برای خواهرشوهرش با بازی اما جنکینز-پورو فاش می‌کند.
وست می‌گوید: «ایده مونولوگ بیشتر به این دلیل بود که تلاش می‌کردیم به یک نقطه اوج رضایت‌بخش برای فیلم برسیم. ضمن این که تقریباً یک فیلم کم‌هزینه می‌ساختیم و زمان کمی هم داشتیم. به این فکر کردم که شاید جالب باشد صحنه هفت دقیقه‌ای را با یک برداشت بگیریم و در این مدت دوربین کاملاً روی او پرل باشد و چیزی را نشان بدهد که از سر می‌گذراند؛ و به لطف میا تک‌تک آن لحظه‌ها به‌درستی ثبت شد.»
گاث می‌گوید: «از بازی در آن صحنه وحشت داشتم. من هیچ‌وقت به‌طور رسمی آموزش بازیگری ندیده‌ام. واقعاً هیچ ابزاری در کیفم نداشتم که از پس چنین کاری بربیایم. ما صحنه را در آخرین روز فیلمبرداری “پرل” گرفتیم و تی این کار را از عمد انجام داد و اعتبارش هم برای اوست، چون تمام آن آشفتگی احساسی که پرل پشت سر گذاشته بود واقعاً در آن مونولوگ تجلی پیدا می‌کند. من هر روز عصر آن دیالوگ‌ها را مرور می‌کردم، بنابراین وقتی به روز فیلمبرداری رسیدیم به دیالوگ‌ها فکر نمی‌کردم. ما با یک برداشت آن را گرفتیم و همه‌چیز خوب پیش رفت.»
وست خبر تولید «پرل» را اولین بار در ماه مارس وقتی «ایکس» در جشنواره SXSW به نمایش درآمد، رسانه‌ای کرد و هم‌زمان یک تیزر از فیلم را نمایش داد.
کارگردان می‌گوید: «از همان شروع کار تصمیم گرفتم فیلم دوم را کاملاً مخفی نگه داریم. به همه عوامل گفتیم چیزی نگویند. این که در سال ۲۰۲۲ بتوانی یک فیلم بسازی و کسی از آن باخبر نشود یک معجزه است. تمام هدف این بود که تا اولین نمایش “ایکس” کسی از “پرل” خبردار نشود.»
وقتی «ایکس» در ماه مارس اکران شد، تقریباً ۱۲ میلیون دلار فروخت و یک موفقیت متوسط برای A24 رقم زد. آن فیلم و «پرل» هر دو تحسین منتقدان را همراه داشتند و پیتر بردشاو، منتقد گاردین در نقد پنج ستاره خود گاث را «جودی گارلند وحشت» توصیف کرد. بازخورد دو فیلم جدید وست او را دلگرم کرد چون از آخرین فیلم بلندش، وسترن «در دره خشونت» (۲۰۱۶) با بازی ایتن هاوک، بیشتر در تلویزیون کار کرده بود.
وست می‌گوید: «پنج ستاره در گاردین شاید دیگر هرگز برای من اتفاق نیفتد، بنابراین فوق‌العاده سپاسگزارم. موفقیت دو فیلمِ هم‌زمان، بعد از شش یا هفت سال دوری از سینما و ۱۰ سال بعد از فیلم ترسناک قبلی باعث خوشحالی است.»
وست حداقل یک داستان دیگر در دنیای «ایکس» دارد: او در نمایش «پرل» در جشنواره فیلم تورنتو اعلام کرد دنباله «ایکس» را با نام «مکسین» می‌سازد که داستانش در لس‌آنجلس دهه ۱۹۸۰ اتفاق می‌افتد. گاث با تکرار شخصیت دیگر خود در فیلم اول به آنچه یکی از مهم‌ترین همکاری‌های خود می‌داند ادامه می‌دهد.
بازیگر لندنی می‌گوید: «مثل یک رؤیا است. واقعاً یکی از رضایت‌بخش‌ترین تجربیات کاری من تا الان است.»
منبع: اینترتینمنت ویکلی، سای‌فای
تماشای آنلاین فیلم پرل در نماوا
