مجله نماوا، یاسمن خلیلی‌فرد
فیلم مرد شمالی فیلمی به کارگردانی رابرت اگرز است که می‌توان آن را در دسته‌ی فیلم‌های فانتزی/حماسی طبقه‌بندی کرد.
نکته‌ی قابل توجه راجع به این فیلم دوره‌ی زمانی است که قصه در آن اتفاق می‌افتد. داستان مرد شمالی مربوط به قرن دهم است و همین برهه‌ی خاص زمانی (قرون وسطی) بی‌شک، سختی‌هایی را چه در حوزه‌ی محتوا و چه در بخش اجرا به کارگردان تحمیل می‌کند خصوصاً که ژانر و سبک خاص فیلم و مرتبط بودنش با زندگی نورس‌ها نیز این سختی را دوچندان می‌کند.
رابرت اگرز در این فیلم به مثابه آثار پیشین خود با نگاه و توجه به افسانه‌های فولکلوریک اسکاندیناوی و عناصری از ادبیات و سینمای فانتزی داستان را طرح کرده و به آن می‌پردازد.
برخلاف فضای جادوگری و فانتزی‌مآبانه‌ی فیلم، اگرز نهایت تلاش خود را به کار گرفته است تا در روایت‌پردازی و ایجاد تعلیق‌های مناسب در اثرش، هوشمندانه پیش برود. او به وضوح در وهله‌ی اول در صدد ساخت فیلمی قصه‌محور بوده است که خوش‌ساخت و روان باشد و این اتفاق رخ داده است. گرچه جزییات وابسته به تاریخ و یا فولک‌های مورد استفاده در داستان ممکن است بعضی جاها مخاطب را کمی گیج یا به بیانی غافلگیر کنند اما قصه موفق می‌شود مسیر خود را از لابه‌لای تمام پیچیدگی‌هایش پیدا کند و به شکی سرراست و رونده پیش برود و حتی مخاطبی را که هیچ اگاهی و اطلاعی از تاریخ و پیشینه‌ی وایکینگ‌ها ندارد راضی نگه دارد.
داستان اقتباسی از تراژدی بزرگ ویلیام شکسپیر یعنی «هملت» است اما فضای داستان و برهه‌ای که توسط اگرز برای طرح داستان انتخاب شده است، کاملاً با هملت متفاوت است. آدم‌های فیلم اگرز از دنیای وایکینگ‌ها هستند و به همان میزان نیز حجم خشونت به کار رفته در فیلم بیشتر و بالاتر از تراژی «هملت» است. درواقع شاهزاده‌ی فیلم اگرز در صدد انتقام‌جویی‌ست و برای این انتقام‌جویی گام‌هایی محکم و مطمئن برمی‌دارد. ضمن آن‌که فیلمساز در ترسیم فولک‌ها، جزئیات رفتاری، سنن، آداب و رسوم و… نگاهی کاملاً مستقل از تراژدی ویلیام شکسپیر دارد و نسبتاً وفادار به تاریخ و دنیای وایکینگ‌ها عمل می‌کند. پرداختن به رسومات جادوگری و آداب و سنن افسانه‌ای و آیین‌های سنتی و عرفانی در فیلم با هوشمندی کامل اتفاق افتاده و به شدت نیز باورپذیر و به لحاظ دراماتیک جذاب از آب درآمده است.
این دقت موشکافانه به ریزه‌کاری‌ها و جزئیات تاریخی زندگی نورس‌ها و اسکاندیناوی‌هایی‌های قرون وسطی نه تنها در متن و فیلمنامه بلکه در اجرا نیز به ظرافت رعایت شده است. به عنوان مثال در طراحی صحنه و لباس شاهد دقتی وصف‌ناپذیر هستیم که قادر است آن دوره‌ی زمانی را برای مخاطب بازسازی کند.
همچنین طرح و اجرای جادوها و مراسم آئینی در فیلم به جا و درست از آب درآمده است.
«مرد شمالی» هملتی با پرداخت کاملا متفاوت است که شاید بتوان تنها خط اصلی داستانش را شبیه به هملت دانست و فیلم در باقی عناصر و جزییاتش مملو از خلاقیت‌های مبتکرانه‌‌ای است که نشان از توانمندی و آگاهی فیلمساز دارند؛ فیلمسازی که با اشرافی کامل و دقیق بر تاریخ مردمان اسکاندیناوی، فضایی ملموس و باورپذیر را از آن برهه‌ی زمانی بازسازی می‌کند.
تماشای فیلم مرد شمالی در نماوا
