مجله نماوا، یزدان سلحشور
یک. «بوش: میراث» ادامه سریال موفق «بوش» است که توسط اریک اورمایر و بر اساس رمانهای مایکل کانلی خلق شد و در ۷ فصل و ۶۸ قسمت از ۲۰۱۴ تا ۲۰۲۱ توسط آمازون روی آنتن رفت و خوشبختانه قرار نبود که مثل خیلی از سریالهای موفق دیگر، با یک فیلم سینمایی پروندهاش بسته شود! بنابراین با «بوش: میراث» دوباره متولد شد و این بار به سراغ دوران بازنشستگی هری بوش رفت که دیگر مأمور پلیس نیست و بدل به کارآگاه خصوصی شده؛ البته این تولد دوباره، با تغییرات دیگری هم همراه است از جمله اینکه مایکل کانلی که در ۷ فصل قبل به عنوان تهیهکننده اجرایی و به ندرت هم به عنوان نویسنده متن برخی قسمتها [چه مشترک و چه مستقل] حضور داشت این بار به عنوان یکی از خالقان اثر وارد گود شده و علاوه بر وظایف پیشین، یک جورهایی اریک اورمایر را بدل به آدم دوم پروژه کرده! شاید دلیل خوششانسی این سریال، برای تولد دوبارهاش هم همین باشد که کانلی خواسته جان تازهای به این مخلوق ادبیاش بدمد؛ وگرنه سریالهای موفق دیگر در دومین دهه قرن بیست و یکم، تا این حد خوششانس نبودند! خبر خوب این است که «بوش: میراث» برای فصل دوم هم تمدید شده و هنوز با امتیاز ۸.۵ در IMDb، سریال محبوبیست و احتمالاً تا کانلی زنده است و مینویسد [متولد ۱۹۵۶ است و تا سال ۲۰۲۲، از کانلی ۳۷ کتاب منتشر شده که ۲۴ کتاب اختصاص دارد به شخصیت هری بوش] ما شاهد ادامه این سریال خواهیم بود!
دو. پیش از ساخت سریال «بوش» هم، کانلی نویسندهای مشهور بود و در بازار کتاب هم، کتابهایش پرفروش بودند [همهی کتابهایش، درباره هری بوش نیست اما بقیهی شخصیتها، یا جزو فک و فامیلهای بوشاند یا همکاران او!] اما مخاطبان سینما، با شخصیتهای دیگر او، اول آشنا شدند در «کار خون/ ۲۰۰۲» با بازی و کارگردانی کلینت ایستوود [که بر اساس رمانی به همین نام ساخته شد و دربارهی دوران بازنشستگی تری مککالب است که در دو رمان با هری بوش، حضور مشترک دارند] و «وکیل لینکلن (در ایران: وکیل لینکلنسوار)/ ۲۰۱۱» برد فرمن با بازی متیو مککانهی بر اساس رمانی به همین نام و در نقش برادر ناتنی کوچکتر هری بوش [از طرف پدر] «میکی هالر» [همچنین سریال تازهای به همین نام در سال ۲۰۲۲ و با همین شخصیت و البته این بار بر اساس رمان «The Brass Verdict» کانلی که باز هم کانلی یکی از تهیهکنندگان اجرایی آن است]؛ خُب، تا اینجای کار روشن است که کانلی، آن قدر حوصله و صبر داشته که بهترین مخلوق ادبیاش را برای ورود به صحنه نمایش، گوشهی رینگ نگه دارد برای زمان مناسب! اما این، همهی ماجرا نیست! برگردیم به آنجایی که ایستوود، طوری «کار خون» را کارگردانی و بازی میکند که انگار دوران بازنشستگی «هری کالاهان» است! «هری کالاهان» را که یادتان هست؟! پلیس خشنی که با «هری کثیف» دان سیگل و با بازی ایستوود پا به سینما گذاشت و بدل به یکی از ماندگارترین شخصیتهای تاریخ سینما شد. چرا ایستوود، دنبال چنین انتخابی میرود؟ بگذارید کمی حس پیشگوییام گُل کند! شخصیت هری بوش، جوانتر از آن بوده که ایستوود بخواهد با آن دوباره به شکلی دیگر، هری کالاهان را زنده کند، وگرنه به گمانم کانلی بدش نمیآمده که این نسخه ملایمتر «هری کثیف» را با بازی و کارگردانی ایستوود بر پرده سینما ببیند! بنابراین، ایستوود به سراغ شخصیتی رفته که او هم متأثر از شخصیت «هری کثیف» شکل گرفته بود اما به سن او میخورد و در عمل، طوری فیلمنامه را اجرا کرد که انگار «هری کثیف»، فقط اسماش را عوض کرده! به گمان من، انتخاب اسم کوچک یک شخصیت رمان پلیسی به عنوان «هری» [که خودش پلیس است] نمیتواند تصافی باشد و کسانی که هفت فصل سریال «بوش» را دیدهاند، میتوانند شهادت بدهند که هری بوش همان هری کالاهان است که به عنوان یک دستراستی، ملایمتر شده چون در قرن جدید، دوربینهای نظارتی، بیشتر مچ آدم را میگیرند! [در همان قسمت اول فصل اول، هری بوش به خاطر تیراندازی منجر به قتل مظنون محاکمه میشود (قسمتی که دو بار و به دو شکل متفاوت ساخته شد و اگر در انطباق زیرنویس فارسی با قسمت اول فصل اول «بوش» مشکل داشتید یا دارید، زیاد بد و بیراه نگویید چون دو نسخه وجود دارد و زیرنویس فارسی، مال نسخه اول است!) با این همه آن قدر باهوش است که بدون آنکه دم به تله بدهد، عملاً چند نفر را که قانون حریفشان نشده، به جان هم بیندازد و دخل همه را فراتر از عملکرد قانونی خودش به عنوان پلیس، بیاورد!]
سه. فراتر از ادبیات و تأثیری که بر سریال «بوش» داشته، باید در «اجرا» به نکات دیگری هم اشاره کرد از جمله نگاهی که خالق هفت فصل اول، به طور مستقیم به سریال بسیار تأثیرگذار «شنود» دارد [The Wire یک مجموعه تلویزیونی جنایی-درام که در داخل و اطراف بالتیمور مریلند تنظیم و تولید و توسط نویسنده و خبرنگار سابق پلیس دیوید سیمون نوشته شد. نخستین قسمت این مجموعه در تاریخ ۲ ژوئن ۲۰۰۲ از شبکه اچبیاو پخش شد و در تاریخ ۹ مارس ۲۰۰۸ در پنج فصل و ۶۰ قسمت به پایان رسید. هر فصل از وایر جنبههای مختلف شهر بالتیمور را معرفی میکند که شامل تجارت غیرقانونی مواد مخدر، سیستم مدرسه، رسانههای خبری و… میشود. «شنود» به رغم رتبهبندی عالی توسط بینندگان هرگز برنده جوایز بزرگ تلویزیون نشد اما توسط بسیاری از منتقدان به عنوان یکی از بزرگترین سریالهای تلویزیونی در تمام دوران توصیف شده است] و غیر از گرتهبرداریهای مشهود و گاه هم اشارهوار، دو بازیگر «شنود» را هم در این سریال، وارد گود کرده [لنس ردیک را در نقشی که تقریباً همان نقشاش در «شنود» است به عنوان رئیس هری بوش و جمی هکتور را که در «شنود» نقش رئیس گنگسترها را داشت این بار به عنوان همکار هری بوش]؛ در مجموع، «بوش» همان «شنود» است اما با رویکردی شدیداً امیدوارانهتر نسبت به نظام فاسد اداری آمریکا و این بار، دیگر از آن نومیدی تلخ و پایان فاجعهبار «شنود» خبری نیست. غیر از اینها، «بوش» در چند قسمت، متأثر از سریال موفق «۲۴» است و حتی بخشهای از آن سریال را بازآفرینی کرده است و همچنین خالقِ «بوش»، دو بازیگر «۲۴» را هم وارد صحنه کرده است [سارا کلارک را در نقش همسر سابق هری بوش و آنی ورشینگ را در نقش پلیس تازهکار یونیفرم پوش (متأسفانه این بازیگر بااستعداد در ژانویه ۲۰۲۳ به دلیل ابتلاء به سرطان در ۴۵ سالگی درگذشت)]؛ در مجموع، «بوش» و دنبالهی آن «بوش: میراث»، وامدار سریالهای موفق پیش از خود است با محوریت شخصیت «هری کثیف».
قرار نیست از هفت فصل قبلی مستقل باشد اما تا حدی هست!
اگر هفت فصل «بوش» را ندیدهاید و تازه میخواهید با «بوش: میراث» شروع کنید چندان نگران نباشید اما به اندازه کافی نگران باشید! شخصیت هری بوش در آن هفت فصل، به طور کامل«عینی و باورپذیر» شده است چنان که شخصیت دخترش [در اینجا آن قدر بزرگ شده که خودش پلیس شده] و همکاراناش؛ البته در «بوش: میراث» متأسفانه از بازی لنس ردیک و ایمی آکوئینو [در نقش رئیس مستقیم بوش که همیشه حامی اوست] فعلاً خبری نیست [شاید در فصل بعدی مثل جمی هکتور که در یک سکانس به عنوان بازیگر مهمان ظاهر شد، دوباره وارد سریال شوند] اما شخصیت «چندلر پولکی!» [با بازی میریام راجرز] به یکی از شخصیتهای اصلی بدل شده که این بار به عنوان یک وکیل، مقابل هری بوش نیست [جریان این تغییر به طور مفصل در آن هفت فصل قبلی، «اجرا» شده است] در واقع، «بوش: میراث» آن قدر مستقل هست که به عنوان یک مخاطب عام سریالهای پلیسی از آن لذت ببرید اما به عنوان یک مخاطب خاص، چارهای ندارید که سریال «بوش» را هم ببینید!
بازیهای یکدست و خوب
در واقع، «بوش» و «بوش: میراث»، هر دو، نمایانگر جذابیتهای انکارناپذیر بازیگری تلویزیونی در دهههای اخیرند که فقط در بازی تایتوس ولیور در نقش هری بوش خلاصه نمیشود و حتی بازیهای بازیگران نقشهای کوچک را هم در بر میگیرد و در این میان باید به طور خاص به بازی گریگوری اسکات کامینز و تروی ایونز در نقش همکاران بوش اشاره کرد که در بازآفرینی کمدی لاغر و چاق [لورل و هاردی] به شکلی کاملاً خلاقانه، بخشی از جذابیتهای انکارناپذیر هر دو سریالاند گرچه در سریال دوم، نقش کمرنگتری دارند.