نقد و معرفی گستره شب The Vast of Night ـ یک فیلم علمی تخیلی خارج از این دنیا

گستره شب The Vast of Night یک فیلم مستقل با بودجه ساخت پایین به کارگردانی اندرو پترسون است که حال‌وهوای دهه ۵۰ میلادی را به تصویر کشیده و پارانویای تسخیر زمین توسط موجودات فضایی در آن زمان را با سبکی ساده نشان می‌دهد. 
اما فراموش نکنید که هیچ موجود فضایی در فیلم نشان داده نمی‌شود، پس انتظار جنگ دنیاها War of the Worlds یا روز استقلال Independence Day را نداشته باشید. در عوض، پترسون روی فیلم‌نامه‌ای از جیمز مونتاگو و کریگ اسنگر کار کرده و دغدغه اصلی او بیشتر درباره تأثیر چنین موقعیتی روی انسان‌ها در کایوگای نیومکزیکو است. دو شخصیت اصلی داستان اِوِرِت مجری جوان (جیک هوروویتس) که در رادیو مشغول است و همراه جوان‌تر و کم‌تجربه او فِی (سیرا مک‌کورمک) اپراتور تلفن هستند.
در حالی که جمعیت زیادی از مردم شهر برای تماشای یک مسابقه مهم بسکتبال در سالن یک دبیرستان جمع شده‌اند، اورت و فی به محل کارشان می‌روند. در همین حین،‌ آنها متوجه صداهایی عجیب از رادیو و تلفن می‌شوند و بالاخره ردی از حضور موجودات فضایی در زمین پیدا می‌کنند. 

همچنین بخوانید:
نقد فیلم جودی و پانچ Judy and Punch – بازی فوق‌العاده میا واشیکوفسکا در طنزی تلخ

طرح داستان و ماجراهای گستره شب The Vast of Night نسبت به دیگر فیلم‌های این ژانر تفاوت  زیادی ندارد. اینکه پترسون چطور این داستان‌ها را کنار هم قرار داده این فیلم را خاص کرده است.
پترسون با ترکیب برداشت‌های طولانی، متحرک و قسمت‌هایی که کل تصویر تاریک می‌شود و تداخل دیالوگ‌های پشت سر هم، فیلمی ساخته که مخاطب را مجبور می‌کند به همه چیز توجه کند تا چیزی را از دست ندهد. 
در صحنهٔ اول اورت و فی را می‌بینیم که هنگام راه رفتن مشغول گفتگو هستند و فی رویاهای آینده‌نگر و مکانیکی‌اش در جهانی که در سال ۱۹۷۴ و ۲۰۰۰ به وقوع خواهد پیوست را تعریف می‌کند و ۱۵ دقیقهٔ اول و به نوعی ۹۰ دقیقه فیلم مربوط به حرف‌های اوست که هرگز از جذابیتش کم نمی‌شود. پترسون در مصاحبه‌هایش گفته که از کارهای ریچارد لینکلیتر الهام گرفته و اگرچه سه‌گانهٔ پیش در ظاهر دنیای بسیار متفاوتی از گستره شب The Vast of Night را پوشش می‌دهد، در واقعیت این فاصله آن‌چنان هم زیاد نیست. 
و بعد با صحنه‌هایی مواجه می‌شویم که دوربین به سمت یک شهر خالی، یک باشگاه در حین بازی، جایگاه تماشاچی‌ها و بیرون از پنجره می‌رود.

این نوع فیلم‌سازی نمونهٔ یک اثر شجاعانه است که باعث می‌شود مردم درباره آن صحبت کنند؛ گستره شب The Vast of Night در اسلم‌دنس و جشنواره بین‌المللی فیلم تورنتو به ترتیب برنده و نامزد جایزه فیلم منتخب مردم شد. در همین حال، کارگردان‌های مطرح دیگری مثل استیون سودربرگ (شیوع Contagion و قاچاق Traffic) و جف نیکولز (لاوینگ Loving و ماد Mud) از طرفداران آن هستند. 
اگرچه این فیلم اولین فیلم بلند پترسون محسوب می‌شود، اما آن‌طور که او سعی در نشان دادن این موضوع دارد، مبتدی نیست. او با تبلیغ تیم بسکتبال شهرش بودجه ساخت فیلم را فراهم کرد و تمام دانشی که از حرکت‌های دوربین و تنظیم حرکت‌های تکنیکی داشته را به داستانی تزریق کرده که می‌شد به سادگی آن را به شکل یک پادکست یا برنامه رادیویی تولید کرد. گستره شب The Vast of Night به عنوان اثر هوشمند، زیبا و نقطه شروع پیشرفت پترسون در یادها خواهد ماند. 
این مقاله برگرفته از نوشته کری دارلینگ در سایت datebook.sfchronicle.com

نظر سایر منتقدان درباره این فیلم چیست؟

متیو دسم | اسلیت

تک تک صحنه‌ها با ذکاوت، هدفمندی، خلاقیت و حس سرگرمی ضبط شده‌اند. تماشای گستره شب دربارهٔ هزاران راه مختلف از ترکیب صدا و تصاویر متحرک برای روایت یک داستان است که شما را هیجان‌زده خواهد کرد. 

مت فولر | آی‌جی‌ان

این فیلم تنها با استفاده از یک فیلم‌نامهٔ فریبنده و بازی‌های فوق‌العاده از ستاره‌های جوانش و خشونت و تاریکی کامل آسمان بالای سر آنها، موفق به بیرون کشیدن ترس و انتظار در این داستان شده است. در حین تماشای گستره شب، متوجه عشق اسپیلبرگ-گونه به ژانر علمی تخیلی با چاشنی ناشناخته‌های پیچیده در فضا خواهید شد. 

الیسون ویلمور | Vulture

شاید این فیلم ادای احترامی به درام‌های رادیویی باشد، اما به مخاطبانش نیز یادآوری می‌کند که اگرچه فیلم یک رسانهٔ تصویری است، گاهی تنها صدا می‌تواند برای معطوف کردن تمام توجه ما کافی باشد. بالاخره، این صدا است که پرده از یک دنیای منزوی که اورت و فی در آن زندگی می‌کنند برمی‌دارد و آنها را با موضوعی جدید، وحشتناک و اعجاب‌انگیز مواجه می‌کند.

مونیکا کستیلو | درپ

اثر وهم‌آور جانی مارشال و دیوید روزنبلد طراحان صدا و اریک الکساندر و جراد بولمر آهنگ‌ساز مکمل یکدیگر هستند. گستره شب با استفاده از صدا و موسیقی بیننده را در داستان غرق می‌کند.

شیلا اُمالی | RogerEbert.com

اینکه چطور پترسون موفق شده بدون دست‌اندازی به کلیشه‌های قدیمی دربارهٔ یک یوفو که بالای شهر کوچکی در اواخر دهه ۵۰ میلادی معلق است فیلم بسازد، نکته جالب و شگفت‌انگیز گستره شب است. با داستان تازه‌ای در این فیلم روبرو نیستیم و تقریبا مشابه آن را پیش از این دیده‌ایم. اما روش روایت داستان جدید است. گستره شب بیش از اینکه دربارهٔ ماهیت اتفاقات باشد، دربارهٔ چگونگی رخ دادن آنهاست.