ریچارد جول Richard Jewell چهلویکمین ساختهٔ کلینت ایستوود به حساب میآید. هیچ نشانی از خستگی در این مرد ۸۹ساله به چشم نمیآید؛ در واقع فیلمهای او (جدا از بحث مهارت و کارکشتگی) نسبت به اکثر فیلمسازهایی که نصف او سن دارند، مملو از عشق و علاقه است. به نظر میرسد این اثر جدید در کارنامهٔ ایستوود یکی از احساسیترین، بیریا و سرگرمکنندهترین پروژههای او در سالهای فعالیتش باشد.
هرچند فیلمهای ایستوود اغلب تمایل به متهم کردن مقامات و سوءاستفادهٔ آنها از قدرت دارند، این مرد عمیقا یک وطنپرست است که برای شخصیتهای قهرمان آمریکایی توسریخور محبت زیادی قائل است.
همچنین بخوانید:
نقد فیلم چاقوکشی Knives Out – یک داستان پلیسی دوست داشتنی
تنها کافی است یکی از فیلمهای اخیر او، از «پرچمهای پدران ما» تا «مول»، را تماشا کنید تا به این موضوع پی ببرید. در مورد فیلم جدید ایستوود، شخصیت ضعیف و توسریخور همان ریچارد جول یک نگهبان امنیتی است که در کشف بمب در المپیک تابستانی ۱۹۹۶ نقش مؤثری داشت و توانست جان عدهٔ زیادی را نجات دهد.
البته بمب منفجر شد و دو کشته و صدها زخمی به جا گذاشت، اما ممکن بود بدون عمل قهرمانانهٔ ریچارد، فاجعهٔ بزرگتری رخ دهد. کمی بعد، افبیآی و رسانهها، ریچارد را متهم به انجام این بمبگذاری کردند.
ریچارد تا پیش از رد اتهامهایش، ماهها مورد بازجویی قرار گرفت. اریک رادولف، بمبگذار واقعی، سالها بعد دستگیر شد.
ایستوود داستان ریچارد را بهصورت تئوریک، پرقدرت و هیجانبرانگیز بازگو میکند و اجازه میدهد با حل شدن اتفاقات، شخصیتهای داستان را عمیقتر بشناسیم و با اعتماد بیشتری با آن همراهی کنیم.
این که ایستوود بدون سراسیمگی یا اضافه کردن تزیینات به فیلم، داستان ریچارد جول را پیش میبرد و صحنههای هیجانانگیزی به نمایش میگذارد، روش جذابی است که برخی آن را به عنوان «سبک قدیمی» فیلمسازی میشناسند. این موضوع را به این دلیل مطرح نمیکنیم که بگوییم تنها هدف فیلم، استفاده از «روشهای قدیمی خوب» است؛ تکنیک فیلم باعث شده که مخاطب از همان دقایق اول تا انتها میخکوب شود و تمرکزش با عناصر چشمنواز توخالی از بین نرود.
با این حال، شخصیتهای فیلم بخش اصلی این داستان هستند. پل والتر هاوسر تجلی ریچارد جول است. بازی او جزو معدود بازیهایی است که فراتر از یک تقلید صرف است (گرچه مشخص است که هاوسر رفتارهای قهرمان اصلی را بررسی کرده است). جول با مادرش بابی (کتی بیتس) زندگی میکند و او را میپرستد.
آرزوی او این است که روزی مجری قانون شود. ریچارد یک مرد سادهدل و بلندپرواز است. او از این دستگیری رنج میبرد و زمانی که دنیا علیه او برخواسته، هم محتاط و هم مبهوت میشود و مقاومتی از خودش در برابر اتفاقات بعدی نشان نمیدهد. بازی او واقعا قابلتوجه و فراموشنشدنی است.
بازیگران قدرتمندی در این فیلم به حمایت از هاوسر میپردازند. هیچ اشتباهی از سم راکول در نقش واتسون، وکیل ریچارد، سر نمیزند و با حس دوست داشتن و شوخطبعی در کنار ریچارد قرار میگیرد. جان هم که در دویستامین پروژهاش در یک دهه اخیر بازی کرده، در نقش تام شاو، مأمور افبیآی، کاملا مصمم و باورپذیر است. بیتس قلب شما را تسخیر خواهد کرد؛ به ویژه در پایان احساسی فیلم و جایی که به دنبال انسانیت است. اولیویا وایلد هم در نقش کتی اسکروگز «گزارشگر آتشین» اوقات خوشی را سپری میکند.
قطعا این فیلم خالی از عیب هم نیست. ایستوود هرگز از احساسات صریح چشمپوشی نکرده و نمونههای آن در ریچارد جول Richard Jewell هم دیده میشود؛ به طور مشخص، تغییر موضع ناگهانی و شدید کتی اسکروگز از یک فرد بیرحم به یک انسان دلسوز. ده دقیقه حذفشده از فیلم ممکن بود نتایج شدیدتری را با خود به همراه داشته باشد. اینها ایرادهای جزئی هستند که احتمالا اکثر مخاطبان متوجه آن نخواهند شد.
ایستوود بار دیگر به علاقهٔ آمریکاییها به حمله کردن بدون سوال پرسیدن و پی بردن به اصل ماجرا، طعنه زده است (برخی معتقدند با توجه به سابقه و گرایشات سیاسی ایستوود، داشتن چنین رویکردی مضحک و خندهدار است. اما من سعی میکنم عقاید شخصی فیلمساز را جدا از عقایدی که در کارش بیان میکند بدانم). فیلم ریچارد جول دربارهٔ جامعهای است که مایل به قهرمانسازی و خطاکار کردن یک شخصیت به طور همزمان است. همه ما سربازهای پیادهای هستیم که انسانیت را زیر این تصاویر نمیبینیم. ریچارد جول واقعی بر اثر سکته قلبی و هنگامی که هنوز جوان بود درگذشت. میراث او در فیلم ماندگار ایستوود برای همیشه باقی خواهد ماند.
این مقاله برگرفته از نوشته آلکس سیولیو در سایت filmthreat.com است.
سایر منتقدان درباره این فیلم چه نظری داشتند؟
رکس رید | آبزرور
ریچارد جول یک فیلم عالی با بازی بازیگر ناشناس آن در نقش اصلی است که باعث شده این فیلم به یک فیلم فراموشنشدنی تبدیل شود.
لی گرینبلت | انترتینمنت ویکلی
ایستوود داستان جول را بدون زرقوبرق اضافی و بسیار محکم و روان به همراه همدلی به مقدار کافی روایت کرده است.
مایک لاسال | سانفرانسیسکو کرونیکل
جول تنها یک انسان نیست، بلکه گونهای از انسانیت است و داستان هشداردهندهای (نه تنها دربارهٔ قدرت زیاد، بلکه دربارهٔ بازتاب مفروضات خودمان) دارد. پل والتر هاوسر روح این مرد را به ما نشان میدهد که حتی پیش از انجام چنین عمل قهرمانانهای، لایق احترام بوده اما مردم متوجه آن نبودند.
کنت توران | لسآنجلس تایمز
دلیل اصلی که ریچارد جول اینقدر خوب از آب در آمده است، ماهیت بازی ادراکی هاوسر در نقش اصلی است. حس او از این شخصیت و طرز فکرش دربارهٔ خودش باعث به وجود آمدن صحنههایی با راکول و بیتس شده که هر دو به طرز غیرمنتظرهای بسیار قدرتمند ظاهر شدهاند.