مجله نماوا، ترجمه: علی افتخاری
برای هرکسی که با فیلمهای جیمز گان آشنا باشد، اقتباس او از «جوخه انتحار» (The Suicide Squad) دیسی کامیک، بدون شک بیش از هر فیلم دیگر او، جیمز گانی است. «جوخه انتحار» مانند فیلمهای او در مارول استودیوز – «نگهبانان کهکشان» (۲۰۱۴) و «نگهبانان کهکشان ۲» (۲۰۱۷) – یک فیلم کامیک بوکی بزرگ و دیدنی، درباره یک گروه خلافکار دعوایی است که به طرز خندهداری تلاش میکنند سر دربیاورند که چگونه باید در کنار همدیگر در مقابل یک هیولای بیگانه غولپیکر (در این مورد، یک ستاره دریاییِ مکنده مغز به نام استارو) کار کنند.
«جوخه انتحار» که از ۳۰ ژوئیه ۲۰۲۱ در بریتانیا و از پنجم اوت در آمریکا اکران شد و تا یک ماه از طریق اچبیاو مکس بهطور آنلاین در دسترس است، مانند فیلمهای قبلی و کوچکتر گان – کمدی ترسناک «خزیدن» در ۲۰۰۶ و درام درجه R «سوپر» در۲۰۱۰ – بسیار خشن و پر از الفاظ رکیک است، و از خون، کشت و کشتار و برهنگی که نشاندهنده بیادبی یا بیادعایی شخصیتهای فیلم است، لذت میبرد.
«جوخه انتحار» همچنین تا به امروز بیش از هر فیلم دیگر گان با استقبال منتقدان سینما روبرو شده و جایگاه او را بهعنوان یکی از منحصربهفردترین – و موفقترین – صداهای فیلمسازی در صنعت تأیید میکند.
بااینحال، همین سه سال پیش بود که به نظر میرسید گان دیگر هرگز کار نخواهد کرد. در ژوئن ۲۰۱۸، فعالان راستگرایی آلترناتیو در توییتر، توییتهای قدیمی و عمداً تحریکآمیز گان را از نو منتشر کردند، توییتهای که در آنها به طرز بدی سعی شده بود تقریباً با همه موضوعات ممنوعه که میتوان تصور کرد، ازجمله هولوکاست، کودکبازی و تجاوز جنسی، شوخی شود. وقتی دیزنی و مارول، گان را برای ساخت فیلمهای «نگهبانان کهکشان» استخدام کردند، انگیزههای تیرهتر او مخفی نبود- اولین فیلمنامه او برای کمدی سیاه «ترومئو و ژولیت» (۱۹۹۷)، شامل شوخیهای زیادی درمورد تجاوز و کودکبازی بود – اما فعالان راستگرایی آلترناتیو با موفقیت توییتهای قدیمی او را به یک جنجال گسترده تبدیل کرد و دیزنی عجولانه گان را از کارگردانی «نگهبانان کهکشان ۳» اخراج کرد.
گان بهسرعت و بدون قید و شرط به خاطر توییتها عذرخواهی کرد و در بیانیهای گفت: «صرف نظر از این که چقدر زمان گذشته است، من تصمیمات کاری امروز را درک میکنم و میپذیرم.» انفجار کاری او کوتاهمدت بود. تقریباً به همان سرعت، برادران وارنر وارد عمل شد و به گان اختیار تام داد تا روی هر کدام از داستانهای دیسی کامیکس که میخواهد کار کند. گان سرانجام مسئولیت کارگردانی «جوخه انتحار» را به عهده گرفت، درمورد گروهی از ضدقهرمانان زندانی دیسی که بهاجبار آماندا والر رئیس زندان که اصول اخلاقی نامشخصی دارد، برای نابودی یک زندان-آزمایشگاه قدیمی که قدمت آن به عصر نازیها برمیگردد و محل نگهداری زندانیان سیاسی و انجام آزمایشهای تجربی است، به آمریکای جنوبی اعزام میشوند. این مأموریت خطرناک برای اهدافی بزرگ (آمریکایی) است. به آنها وعده داده میشود در صورت موفقیت، مجازات زندان کاهش مییابد، اما اگر فرار کنند، والر، تراشهای را که در جمجمه آنها کار گذاشته شده، منفجر میکند – و نبود یک آدم بد کمتر در دنیا برای چه کسی اهمیت دارد؟
این پیشفرض زننده و افسارگسیخته برای گان جذاب بود، همینطور ایده روایت داستانی درباره شخصیتهایی که میکوشند از انتخابهای بدی که در گذشته انجام دادند، چیز خوبی درآورند. برادران وارنر در ۲۰۱۶ «جوخه انتحار» را با کارگردانی دیوید آیر روانه سینماها کرد، اما درحالیکه آن فیلم به لحاظ تجاری موفق بود، اما تقریباً از دید همه بهعنوان یک شکست هنری در نظر گرفته میشود.
«جوخه انتحار» گان بجای این که ماجراهای فیلم قبلی را دنبال کند، یک دنباله مجزاست. فیلم گان چند عنصر را از فیلم آیر گرفته است – بهویژه تعدادی از بازیگران شامل مارگو رابی در نقش هارلی کوئین (خلافکار مجنون و روانپزشکِ سابق، عضو جوخه انتحار و معشوقه سابق جوکر)، وایولا دیویس در نقش والر، یوئل کینامان در نقش سرهنگ ریک فِلَگ دست راست والر، و جای کورتنی در نقش کاپیتان بومرنگ – اما بهجز این کاملاً راه خود را میرود. نمونه این که گان با تکیه بر عنوان فیلم، شش شخصیت جوخه انتحار را قبل از عنوانبندی آغازین، درحالیکه جوخه انتحار به جزیرهای خیالی کورتو مالتیس حمله کردهاند، میکشد. نمونه دیگر، یک مرد کوسهای به نام نانائو یا کینگ شارک است که سیلوستر استالونه بجای او حرف میزند. ادریس البا در نقش بلاداسپورت، جان سینا در نقش پیسمیکر و پیتر کاپالدی در نقش دکتر گایوس گریوز، از دیگر بازیگران فیلم پرستاره «جوخه انتحار» هستند.
گان درباره سبک خود در «جوخه انتحار» توضیح میدهد: «ما در این فیلم هرگز با شخصیتها دیوار چهارم را نمیشکنیم. آنها همیشه بر پایه چیزی قرار دارند و همیشه در داستان هستند. هرگز کسی به دوربین نگاه نمیکند و شوخی نمیکند. ما در فیلم عناصر پستمدرن داریم، نمونه آن جایی که پولکا داتمن همه را به شکل مادر خود میبیند. بنابراین این که فیلم جنبههای پستمدرن داشته باشد، چیزی بود که از ابتدا در نظر داشتم و هرگز درمورد آن تردید نکردم. من اسب را از این طرف نهر به آن طرف بردم، اما از نحوه درک آن میترسیدم، و خوشحالم که میبینم اینها چیزهایی هستند که مردم از آن لذت میبرند.»
آیر بهتازگی نسخه «جوخه انتحار» را که در ۲۰۱۶ اکران شد، بیاعتبار خواند و گفت «این فیلم من نیست»، درحالیکه همچنین آشکارا میگوید هرگز بهطور علنی درمورد «روایت داستان از طرف من» بحث نمیکند، و البته فیلم «درخشان» گان را تحسین میکند.
گان بعد از سه فیلم پرهزینه بسیار موفق برای دو استودیو بزرگ، چه چیزی آموخت که قبلاً نمیدانست؟ او میگوید: «خیلی چیزها، حتی نمیدانم از کجا شروع کنم. خب، در پایان روز، من حالا سر صحنه فیلمبرداری، بیشتر خودم هستم. من از ساختن «جوخه انتحار» بیش از هر فیلم دیگری لذت بردم. دلایل زیادی وجود دارد، اما دلیل اصلی، جایی است که قرار دارم، به لحاظ شخصی، و درمورد این فیلم توانستم چیزی را بگویم که در ذهنم بود. من یک آدم خجالتی نیستم، بههیچوجه نیستم، حداقل نه از سن ۱۲ سالگی، اما درمورد این فیلم توانستم با اطمینان کامل کاری را انجام بدهم که میخواستم، ازنظر نوع فیلمبرداری، و تحت فشار قرار دادن بازیگران تا به بهترین شکل برسیم. من نمیتوانم تسلیم شوم، و این همان چیزی است که ساختن یک فیلم خوب به آن نیاز دارد. این یکی از دلایلی است که حس میکنم با «جوخه انتحار» نسبت به برخی فیلمهای دیگرم بیشتر احساس راحتی میکنم، چون شاید قبلاً کمی پایم را از گاز برمیداشتم، نه در کل فیلم، بلکه در لحظههایی، اما درمورد «جوخه انتحار» واقعاً هیچوقت این کار را نکردم، و از نتیجه آن خوشحالم.»
از سوی دیگر، در پی کمپین عمومی ستارههای سری فیلمهای «نگهبانان کهکشان» برای بازگرداندن گان به این مجموعه سینمایی، دیزنی کمتر از یک سال پس از اخراج گان، دوباره او را برای ساخت «نگهبانان کهکشان ۳» استخدام کرد. این فیلم بعدی گان خواهد بود و برنامهریزی شده که در ماه مه ۲۰۲۳ روی پرده سینماها برود.
در شرایطی که این روزها غالب فیلمها نهفقط در سالنهای سینما بلکه از طریق پلتفرمها که تعداد آنها روزبهروز بیشتر میشود، بهصورت آنلاین در دسترس تماشاگران قرار میگیرند، همه در قلب تغییرات عظیم قرار دارند. مردم دیگر حتی نمیدانند فیلم چیست و قرار است کجا به نمایش گذاشته شود. گان چگونه میتواند خود را با این حرکت روبهجلو تطبیق دهد؟ او میگوید: «واقعاً برای من خیلی مهم نیست. فقط به پروژهای که پیش روی من است اهمیت میدهم. «جوخه انتحار» اول و بیش از همه با هدف نمایش روی پرده بزرگ سینما ساخته شد. فکر میکنم در تلویزیون هم خوب کار کند. ماندگاری فیلمها ربطی به نمایش روی پرده بزرگ ندارد. فیلمها ماندگار میشوند به این دلیل که در تلویزیون دیده میشوند. دلیل کلاسیک بودن «آروارهها» اکران آن در سینما نیست. خودم هیچوقت «آروارهها» را در سینما ندیدهام، اما یکی از فیلمهای مورد علاقه من است. این روزها روی سریال «پیسمیکر» کار میکنم. کار روی این مجموعه تلویزیونی به من یاد داد که میتوانم در قاب کوچک هم به همان اندازه خوشحال باشم. درواقع، از برخی جهات، در تلویزیون راحتتر هستم، چون زمان بیشتری برای تمرکز روی شخصیتها دارم، و برای این که از این صحنه به صحنه بعدی بروم، احساس فشار نمیکنم. در عین حال نمیخواهم تجربه فیلم دیدن روی پرده بزرگ سینما از بین برود. نمیدانم امکانپذیر است یا خیر، اما ما این را هم نمیدانیم که چه اتفاقی میافتد. ما هنوز کووید داریم، چون مردم واکسینه نمیشوند، که خوب، باید بشوند. امیدوارم تا یک سال دیگر مشکل حل شود. و اگر اینطور باشد، چه اتفاقی میافتد؟ ما نمیدانیم. هیچکس نمیداند. من اهمیت میدهم، چون ترجیح میدهم مردم بتوانند به سینما بروند. اما اگر نروند، حاضر نیستم رگم را بزنم. اینقدر اهمیت نمیدهم! (میخندد)»
منبع: ورایتی