تماشای فیلمهای محبوب اندرسن یکجور کارگاه فشرده آموزشی درباره برخی از بهترین فیلمهای بینالمللی است که تاکنون ساخته شدهاند.
وس اندرسن از خاصترین کارگردانهای مولفی است که امروزه همچنان فیلم میسازد، در نتیجه پیبردن به اینکه فیلمهای محبوب او گسترهای از آثار کلاسیک سینمای آمریکا تا انیمههای ژاپنی و شاهکارهای سوررئالیستی را دربرمیگیرند، چندان غافلگیرکننده نیست. سالهای سال است که وس اندرسن نظرش را درباره فیلمهای مورد علاقهاش و فیلمهایی که بر پروژههای رویاییاش تاثیر گذاشتهاند گفته است، از جمله میتوان به تاثیرات آکیرا کوروساوا و هایائو میازاکی بر فیلم متاخرش به نام جزیرهی سگها Isle of dogs اشاره کرد.
یقیناً طرفداران وس اندرسن از شنیدن این خبر خوشحال میشوند که اندرسن این روزها مشغول کار بر روی دهمین فیلم بلندش به اسم گزارش فرانسوی The French Dispatch است که کمپانی فاکس سرچلایت پیکچرز در سال 2020 روانه سالنهای سینما خواهد کرد. همانطور که حرفه اندرسن پیش میرود، IndieWire وقت صرف کرده تا سی فیلم مورد علاقه اندرسن را از بین مصاحبههایی که او طی این سالها انجام داده، بیرون بکشد. در ادامه به مجموعه ده فیلم مورد علاقه وس اندرسن نگاهی میاندازیم.
همچنین بخوانید:
رتبهبندی همه فیلم های وس اندرسن از بدترین تا بهترین
چهارصد ضربه The 400 Blows 1959
همچون بسیاری از کارگردانهایی که مشغول به کارند، اندرسن نیز فیلم چهارصد ضربه فرانسوا تروفو، شاهکار سینمای موج نوی فرانسه را به عنوان یکی از فیلمهای مورد علاقهاش برمیشمرد. اندرسن در مصاحبهای ویدئویی دربارهی عناصر تاثیرگذار بر فیلمش هتل بزرگ بوداپست The Grand Budapest Hotel میگوید «به نظرم فیلم چهارصد ضربه به طور خاص یکی از دلایلی بود که منو به این فکر انداخت که دوست دارم فیلمسازی رو تجربه کنم.»
آپارتمان The Apartment 1960
اندرسن یکبار در نیویورک دیلی نیوز درباره آپارتمان، فیلم کلاسیک بیلی وایلدر محصول سال 1960 چنین گفت: «من فیلم آپارتمان رو خیلی دوست دارم. دوستدخترم این فیلم رو ندیده بود و اتفاقاً همین دو شب پیش این فیلم رو با هم دیدیم. آپارتمان یکی از بهترین فیلمهای بیلی وایلدره.» جک لمون ستاره فیلم در نقش کارمند بیمه ظاهر میشود، او در تلاش است تا از پلههای ترقی بالا برود و در شرکت به نان و نوایی برسد، به همین خاطر به مدیر کل شرکت که متاهل است اجازه میدهد تا از آپارتمان او استفاده کند و قرارهای عاشقانه پنهانی با دوستدخترش را در آنجا بگذارد. اوضاع وقتی پیچیده میشود که کارمند بدبخت دلش را به آسانسورچی شرکت (با بازی شرلی مکلین) میبازد که از قضا دوستدختر مدیر کل هم است.
پرتقال کوکی A Clockwork Orange 1971
استنلی کوبریک تقریبا بر همه کارگردانهای بزرگ تاثیر گذاشته، آنها همه تلاششان را میکنند تا هنر او را پی بگیرند، و وس اندرسن هم از این مسئله مستثنی نیست. وس اندرسن در مصاحبهای با راتن تومیتوز، از پرتقال کوکی به عنوان یکی از فیلمهای مورد علاقهاش نام میبرد. چه کسی در این کره خاکی وجود دارد که این فیلم را دوست نداشته باشد. اندرسن میگوید «پرتقال کوکی فیلم تمام عیار استنلی کوبریکه. فیلمی که بسیار دقیق طراحی شده، متوجهید، کوبریک طوری این جهان رو جلوی چشمهامون میاره که تا حالا اینجوریش رو توی هیچ فیلم دیگهای ندیدیم، دنیایی که در اون همزمان با موقعیتهای خیلی ناگهانی و خودجوش و یکجور انرژی مهیب مواجه میشیم. و این دو مسئله خیلی خوب توی فیلم جفت و جور میشن، واقعاً معرکهس.»
هانا و خواهرانش Hannah and Her Sisters 1986
اندرسن در مصاحبهای با نیویورک دیلی تایمز میگوید هانا و خواهران ساختهی وودی آلن «بدون شک» یکی از فیلمهای مورد علاقهاش است. این فیلم یک کمدی درام است که در سال 1986 ساخته شد و میا فارو ستاره فیلم در نقش اصلی ظاهر میشود، و نقش زنی را بازی میکند که همسرش به خواهر زنش (که باربارا هرشی نقشش را بازی میکند) دل میبندد. خواهر دیگر هانا به نام هالی (دایان ویست) رابطهای را با شوهر قبلی هانا (با بازی وودی آلن) شروع میکند. این فیلم که موفقیت عمدهای در گیشه کسب کرد، با بودجهای 6 میلیون دلاری ساخته شد و بعد از اکران 40 میلیون دلار به دست آورد، و وودی آلن جایزه اسکار بهترین فیلمنامه اورجینال را از آن خود کرد، وانگهی جایزه بهترین نقش فرعی مرد به مایکل کین و جایزه بهترین نقش فرعی زن هم به ویست تعلق گرفت.
گمشده Missing 1982
وقتی Goop از اندرسن درباره فیلمهای مورد علاقهاش پرسید او پاسخ داد: «کمابیش هر فیلمی که در مجموعه کرایتریون قرار میگیره اما در صدر اونها، یکی از فیلمهایی که اخیراً منتشر کرد و من قبلاً ندیده بودم، فیلم گمشدهی کوستا گاوراس است، اون فیلم رو خیلی دوست داشتم.» فیلم گمشده یک درام تاریخی است که در 1982 ساخته شد، ستارههای این فیلم سیسی اسپیسک و جک لمون در نقش همسر و پدر چارلی هورمان ظاهر میشوند، هورمان روزنامهنگار آمریکایی است که در دوره کودتای آمریکاییِ 1973 در شیلی ناگهان گم میشود. داستان فیلم حول تلاشهای خانوادهی هورمان میگذرد که در پی آنند تا سرنخهایی دربارهی ناپدیدشدن او به دست آورند. فیلم گمشده در 1982 برنده نخل طلای فستیوال کن و نیز نامزد بهترین فیلم اسکار شد.
همسایه من توتورو My Neighbor Totoro 1988
وس اندرسن از دیرباز حامی و پشتیبان فیلمهای بلند انیمیشن اسطوره ژاپنی هایائو میازاکی است. اندرسن در فستیوال فیلم برلین، در یک کنفرانس مطبوعاتی که برای فیلم استاپموشن او، جزیره سگها، تدارک دیدند، از فیلمهای میازاکی میگوید و آنها را الهامبخش فیلم جزیره سگها میداند. این کارگردان بعدها به مجله سینمایی ونیتی فر از علاقهاش به همسایه من توتورو حرف میزند و این فیلم را انگیزهی ساخت فیلم جزیره سگها میداند. اندرسن درباره آنچه در این فیلم حیرتزدهاش میکند چنین میگوید: «در فیلم همسایه من توتورو یک هیولای غول پیکر و چندین روح (دوده) وجود دارند، اما دو سوم این فیلم صرف تمیزکاری خونه، ولگردی، معاشرت با همسایه ها و دوش گرفتن میشه. و طبیعت در این فیلم حضور زیادی دارد. توی این فیلم نوع متفاوتی از ریتم و تاکید وجود داره که محاله بتونین توی فیلمهای آمریکایی لنگهش رو ببینین.»
توطئه علیه هری The Plot Against Harry 1989
اندرسن در مصاحبهای با نشریه نیویوریک دیلی نیوز، از فیلم کمدی سال 1989 میشل رومر به نام توطئه علیه هری بهعنوان یکی از بهترین فیلمهایی که درباره نیویورک ساخته است نام میبرد. این کارگردان میگوید: «این فیلم یکی از اون فیلمهای معروفه که چندان دیده نشده، فیلم دربارهی یک گنگسترِ کمی سالخورده است که بعدِ چند سال از زندان بیرون میاد و با همه جور مشکلات زندگی درگیر میشه. این فیلم یه خرده حالوهوای سریال سوپرانو رو داره، با این استثنا که توی این فیلم هیچ قلم خشونتی نمیبینید یا لااقل من چنین خشونتی رو به یاد ندارم. فیلمنامهی این فیلم خیلی خوبه و نجابت و نزاکت خاصی توی این فیلم موج میزنه.»
بچه رزماری 1968 Rosemary’s Baby
زمانی اندرسن در مصاحبه با راتن تومیتوز دربارهی بچه رزماری، هارورِ کلاسیک سال 1968 رومن پولانسکی، گفت که «این فیلم همان اثری است که دوباره و دوباره به تماشایش مینشینم». ستاره فیلم میا فارو، نقش زنی را ایفا میکند که تدریجاً متقاعد میشود یک فرقه دارد برای سرقت نوزادش که هنوز به دنیا نیامده نقشه میکشد و سپس فیلم به گرهگشاییِ روانشناختی او میپردازد. اندرسن میگوید: «این فیلم همواره تاثیری عمیق روی من داشته، و هنوز هم برای من سرچشمهای از ایدههاست؛ و همیشه یکی از آثار محبوبام به شمار اومده. بازی میا فارو در این فیلم بسیار قدرتمنده، فیلمنامهی این فیلم رو هم خوندم و واقعاً زیباست.»
دردسر در بهشت Trouble in Paradise 1932
منتقدان فیلم، در بسیاری موارد، فیلمهای وس اندرسن را با اعترافات سینمایی قیاس میکنند (فرمی که در هتل بزرگ بوداپست پیداست)، و این عبارت (اعتراف سینمایی) دقیقا همان چیزی است که وس اندرسن در توصیف فیلم کمدی رمانتیک سال 1932 ارنست لوبیچ به کار میبرد، فیلمی به اسم دردسر در بهشت. این فیلم بر شکلگیری رابطهای بین یک سارق ماهر و یک خانم جیببر تمرکز میکند که با همدستیشان میخواهند از بانویی که مالک یک شرکت عطر است کلاهبرداری کنند. اندرسن در مصاحبه با روتن تومیتوز با شور و حرارت میگوید که این فیلم «یک فیلم لوبیچی فوقالعاده» است. «هربرت مارشال و میریام هاپکینز (بازیگران اصلی در نقش دو دزد). و سامسون رافائلسن فیلمنامهنویس این اثر است؛ فیلمنامهی چند فیلم لوبیچ کار ایشونه. باورم نمیشه که کسی هرگز بتونه فیلمی مثل این بسازه ــ لحنی چنین تمامعیار، لحنی پخته و جاافتاده و ملایم. به گمونم این لحن برای یکجور اعتراف سینمایی بسیار مناسبه.»
چه کسی از ویرجینیا ولف میترسد؟ 1966 Who’s Afraid of Virginia Woolf?
اندرسن باورش نمیشود که فیلم چه کسی از ویرجینیا ولف میترسد؟ اولین فیلم مایک نیکولز بوده است. نیکولز کارگردان محبوب اندرسن است، او با همین فیلم اولش به کمال مطلوب میرسد، فیلمی که به خاطر بازی دو بازیگر اصلیاش الیزابت تیلور و ریچارد برتون معروف است. اندرسن در مصاحبهای با راتن تومیتوز از این فیلم به عنوان یکی از فیلمهای محبوباش در همه تاریخ سینما اسم میبرد و میگوید: «وقتی اولین بار این فیلمو دیدم احساس ناخوشایندی رو تجربه کردم. شیفتهی فیلم نشدم. در حالیکه وقتی اولین بار فیلم فارغالتحصیل رو دیدم شیفتهاش شدم، اما این فیلم منو هیجانزده نکرد چون به نظر میرسه یکجور منفیت توی فیلم هست. اما وقتی این اواخر باز هم دیدمش به نظرم رسید که این فیلم زیباترین و مهیجترین و الهامبخشترین فیلمه. مایک نیکولز یکی از نوآورترین کارگردانهای سینمای ما بود، این فیلم واقعاً فیلم بزرگیه، و به عنوان فیلم اول یه کارگردان واقعاً خیرهکنندهس.»
سایر فیلمهای محبوب وس اندرسن بر طبق اشارههایی که در مصاحبههایش کرده، به این قرار هستند:
ناگهان بالتازار (1966) Au Hasard Balthazar
همهی خطرات را در نظر بگیرید (1960) Classe Tous Risques
فرشتهی مست (1960) Drunken Angel
گوشوارههای مادام… (1953) The Earrings of Madame de…
ملکالموت (1962) The Exterminating Angel
دوستان ادی کویل (1973) The Friends of Eddie Coyle
از زندگی عروسکهای خیمهشببازی (1980) From the Life of the Marionettes
کودکی عریان (1968) L’enfance nue
میشیما: یک زندگی در چهار بخش (1985) Mishima: A Life in Four Chapters
دیوانه (1987) Moonstruck
نئون جنسیس اوانجلیون (1995) Neon Genesis Evangelion
داستانهای نیویورکی (1989) New York Stories
ایستگاه بعدی، روستای گرینویچ (1976) Next Stop, Greenwich Village
جاسوسی که از سردسیر آمد (1965) The Spy Who Came in from the Cold
سگ ولگرد (1949) Stray Dog
بوی خوش موفقیت (1957) Sweet Smell of Success
The Taking of Power by Louis XIV (1966)
Terror’s Advocate (2007)
تونی (1932) Toni
انتقام از آن من است (1979) Vengeance Is Mine
منبع: سایت indiewire نویسنده Zack Sharf