مروری بر زندگی‌نامه و آثار برجسته ترنس مالیک

ترنس فردریک مالیک (متولد ۳۰ نوامبر ۱۹۴۳) کارگردان، فیلم‌نامه‌نویس و تهیه‌کننده آمریکایی است. مالیک فعالیت حرفه‌ای‌اش را به‌عنوان بخشی از موج فیلم‌سازی هالیوود نو آغاز کرد. فیلم‌های او مضامینی همچون تعالی، طبیعت و تعارضات بین عقل و غریزه را واکاوی می‌کنند.
آن‌ها معمولاً به‌طور گسترده با مفاهیم فرعی غیرمادی و فلسفی نشانه‌گذاری شده‌اند و همچنین از ویس اورهای خیالی فردی کاراکترها در این فیلم‌ها استفاده شده است. المان‌های سبکی این کارگردان، باعث به وجود آمدن نظرات متنوع در بین محققان فیلم و تماشاگران شده است؛ برخی فیلم‌های او را برای زیبایی‌شناسی‌ها و فیلم‌برداری‌شان ستایش می‌کنند حال آن‌که برخی دیگر آن‌ها را فاقد طرح داستانی یا گسترش کاراکترها می‌یابند. با این وجود، پنج فیلم اول وی در نظرسنجی‌های گذشته‌نگر و پایان هر دهه یا دوره زمانی، رتبه‌های بسیار بالایی را به دست آورده‌اند.

همچنین بخوانید:
آشنایی با فیلم های لارس فون تریه فیلمساز جنجال‌برانگیز دانمارکی

سال های نخستین زندگی ترنس مالیک

ترنس مالیک متولد اتاوا، ایلینوی ایالات متحده آمریکا است. او فرزند آیرین (née Thompson؛ ۱۹۱۲ – ۲۰۱۱) و امیل ای. مالیک (۱۹۱۷ – ۲۰۱۳)، زمین‌شناس است. خانواده پدری او لبنانی و آشوری‌تبار هستند. مالیک در مدرسه St. Stephen’s Episcopal School آستین، تگزاس تحصیل کرد و این در حالی بود که خانواده‌اش در بارتلزویل، اکلاهما زندگی می‌کردند. مالیک دو برادر کوچک‌تر از خودش داشت: کریس و لری. لری مالیک یک گیتاریست بود که در اواخر دهه ۱۹۶۰ با آندرس سگوبیا، به‌جهت تحصیل به اسپانیا رفت. در سال ۱۹۶۸، لری به دلیل فشار ناشی از تحصیلات موسیقی، عمداً دستان خود را شکست. پدر آن‌ها، امیل برای کمک به لری به اسپانیا رفت اما پسرش مدت کوتاهی پس از آن، درگذشت که ظاهراً مرگ او خودکشی بوده است. مرگ زودهنگام برادر کوچک‌تر مالیک، در فیلم‌های وی، «درخت زندگی» و «شوالیه جام‌ها» ارجاع‌دهی و واکاوی شده است.
ترنس مالیک مدرک کارشناسی خود را در سال ۱۹۶۵ در رشته فلسفه از کالج هاروارد دریافت کرد. او تحصیلات تکمیلی خود را در کالج مگدالن، آکسفورد به اتمام رساند. بعد از به وجود آمدن اختلاف نظر با استاد راهنمایش، گیلبرت رایل، پیرامون تزش بر تصور کلی از جهان سورن کی‌یرکگور، مارتین هایدگر و لودویگ ویتگنشتاین، مالیک آکسفورد را بدون مدرک رها کرد. در سال ۱۹۶۹، انتشارات دانشگاه نورت‌وسترن، ترجمه ترنس مالیک از Vom Wesen des Grundes هایدگر را تحت عنوان The Essence of Reasons منتشر کرد.
ترنس مالیک پس از بازگشت به ایالات متحده، تدریس فلسفه در موسسه فناوری ماساچوست (MIT) را شروع کرد و به‌صورت دورکاری به روزنامه‌نگاری نیز می‌پرداخت. او مقالاتی برای نیوزویک، نیویورکر و لایف نوشت.

فعالیت در حوزه فیلم‌سازی

فعالیت‌های اولیه

ترنس مالیک پس از کسب مدرک ارشد هنرهای زیبا از مدرسه کنسرواتوار ای.اف.آی (AFI Conservatory؛ یک مدرسه ارشد فیلم‌سازی خصوصی است که در بخش هالیوود هیلز شهر لس‌آنجلس واقع شده است.) در سال ۱۹۶۹، با کارگردانی فیلم‌ کوتاه «لانتون میلز» Lanton Mills فعالیت در حرفه فیلم‌سازی را آغاز کرد. در AFI، او روابطی را با افرادی نظیر بازیگر جک نیکلسون، جک فیسک (که بعدها به همکار طولانی‌مدت او تبدیل شد) و مامور مایک مدووی برقرار کرد. مدووی تهیه‌کنندگی فیلم‌نامه‌های بازنویسی‌شده آثار مستقل را برعهده داشت.
ترنس مالیک نگارش طرح‌های اولیه نامعتبر از Dirty Harry ۱۹۷۱ و Drive, He Said ۱۹۷۱ را به انجام رساند و نویسنده اصلی فیلم‌نامه «پول توجیبی» ۱۹۷۲ Pocket Money بود. وی همچنین یکی از نویسندگان فیلم The Gravy Train ۱۹۷۴ تحت نام مستعار دیوید ویتنی بود. بعد از یکی از فیلم‌نامه‌هایش به‌نام Deadhead Miles؛ فیلمی که به باور پارامونت پیکچرز، غیرقابل اکران در نظر گرفته شده بود، مالیک تصمیم گرفت که فیلم‌نامه‌هایش را خودش کارگردانی کند.

دهه ۱۹۷۰

زمین‌های لم‌یزرع ۱۹۷۳ Badlands

اولین اثر بلند ترنس مالیک در مقام کارگردان، «زمین‌های لم‌یزرع» بود؛ یک فیلم مستقل که بازیگران آن، مارتین شین و سیسی اسپیسک در نقش یک زوج جوان که مشغول جرم و جنایت در دهه ۱۹۵۰ در ایالت‌های غرب میانه آمریکا هستند. این فیلم تحت تاثیر جنایت‌های نوجوان محکوم و قاتل سرخوش، چارلز استارکوثر ساخته شده بود. مالیک با نزدیک شدن به افرادی خارج از صنعت مثل دکترها و دندان‌پزشکان و با پرداخت ۲۵۰۰۰ دلار از پس‌انداز شخصی خود، نیمی از بودجه این فیلم را تامین کرد. مابقی بودجه فیلم را تهیه‌کننده اجرایی ادوارد آر. پرسمن پرداخت نمود. بعد از یک تولید پردردسر (از جمله این‌که بسیاری از عوامل فیلم در طول فیلم‌برداری آن را در نیمه راه ترک کردند) «زمین‌های لم‌یزرع» جاروجنجال‌های زیادی را در افتتاحیه جشنواره فیلم نیویورک به راه انداخت. در نتیجه، وارنر برادرز حق توزیع آن را برای سه برابر بودجه‌اش خریداری کرد.

روزهای بهشت ۱۹۷۸ Days of Heaven

دومین فیلم ترنس مالیک، «روزهای بهشت» تولید پارامونت است و درباره یک مثلث عشقی است که در مزرعه‌ای واقع در پنهندل، تگزاس در اوایل قرن بیستم توسعه می‌یابد. تولید این فیلم در پاییز ۱۹۷۶ در آلبرتا،‌ کانادا آغاز شد. بیشتر این فیلم در ساعت طلایی و عمدتاً با نور طبیعی، فیلم‌برداری شده است. «روزهای بهشت» خیلی شبیه به فیلم اول مالیک، یک تولید پردردسر و طولانی را سپری کرد و این‌که تعدادی از عوامل تولید فیلم پیش از اتمام فیلم‌برداری آن، عرصه را ترک کردند. (عمدتاً به دلیل اختلاف نظرها پیرامون سبک ویژه کارگردانی مالیک) افزون بر آن، این فیلم مرحله پس‌تولید پرپیچ‌وخمی را نیز تجربه کرد چراکه بیلی وبر و مالیک، دو سال را صرف تدوین فیلم کردند. وقتی که متوجه شدند تصویری که برای ساختنش طرح‌ریزی کرده‌اند، به‌طور کامل کار نمی‌کند، آن‌ها تکنیک‌های غیرمعمول و ویس اور را تجربه کردند.
«روزهای بهشت» در نهایت در سال ۱۹۷۸ اکران شد و اغلب بازخورد مثبتی از سوی منتقدان دریافت کرد. فیلم‌برداری آن به‌طور گسترده مورد تعریف و تمجید قرار گرفت اگرچه برخی داستان آن را ملالت‌انگیز یافتند. هارلد سی. اشانبرگ در نیویورک تایمز، نوشت که “این فیلم پر از تصاویر زیبا و برجسته است؛ اما به‌طور تحمل‌ناپذیری هنری و مصنوعی است.” با این وجود در ادامه، این فیلم جایزه اسکار بهترین فیلم‌برداری را برنده شد و جایزه بهترین کارگردانی جشنواره فیلم کن ۱۹۷۹ را از آن خود کرد. «روزهای بهشت» از آن زمان تاکنون قدروقیمتش افزایش یافته است؛ در نظرسنجی منتشرشده توسط BBC در سال ۲۰۱۵، این فیلم یکی از ۵۰ فیلم برتر آمریکایی براساس رای منتقدین بوده است.

وقفه

پس از اکران «روزهای بهشت»، ترنس مالیک توسعه یک پروژه با عنوان Q را برای پارامونت شروع کرد که درباره منشاهای زندگی در زمین به جست‌وجو می‌پرداخت. در طول پیش‌تولید این اثر، او ناگهان به پاریس نقل مکان کرد و برای سال‌ها از دید عموم خارج شد. در طی این مدت، او چندین فیلم‌نامه از جمله The English Speaker درباره تحلیل یوزف برویر از آنا او (اقتباسی از رمان «عشق فیلم» The Moviegoer واکر پرسی و «رز کویری» The Desert Rose لری مک‌مرتری) را به نگارش درآورد. او همچنین یک فیلم‌نامه درباره جری لی لوئیس و یک اقتباس تئاتری از فیلمی ژاپنی به‌نام «سانشوی مباشر» ۱۹۵۴ Sansho the Bailiff که توسط کارگردان لهستانی، آندری وایدا کارگردانی شد، نوشت.
علاوه‌بر این‌ها، او به کار بر روی فیلم‌نامه Q نیز ادامه داد. اگرچه Q هرگز ساخته نشد، فعالیت مالیک برای این پروژه، متریالی را برای یکی از فیلم‌های بعدی‌اش، «درخت زندگی»، فراهم کرد و در نهایت مبنایی برای فیلم «سفر زمان» Voyage of Time شد. طراح صحنه جک فیسک، که همکاری طولانی‌مدتی با مالیک در فیلم‌هایی به کارگردانی خود او، داشته است، گفت که مالیک در طول این مدت، به کار فیلم‌برداری نیز مشغول بوده است.

بازگشت به سینما

خط باریک سرخ ۱۹۹۸ The Thin Red Line

ترنس مالیک در سال ۱۹۹۷ با فیلم «خط باریک سرخ» به کارگردانی بازگشت؛ اثری که دو دهه بعد از فیلم قبلی‌اش اکران شد. یک اقتباس آزاد از رمان جنگ جهانی دوم جیمز جونز به همین نام که گروه بازیگران بزرگی مثل شان پن، آدرین برودی و جرج کلونی را به نمایش می‌گذاشت. فیلم‌برداری غالباً در جنگل‌های بارانی دینتری در کوئینزلند استرالیا و جزایر سلیمان انجام گرفت.
این فیلم بازخورد مثبتی از سوی منتقدان دریافت کرد و نامزد دریافت هفت جایزه اسکار شد و جایزه خرس طلایی چهل‌ونهمین جشنواره بین‌المللی فیلم برلین را نیز از آن خود کرد. از آن زمان تاکنون «خط باریک سرخ» در فهرست بهترین فیلم‌های دهه ۱۹۹۰ در شبکه کامپلکس، ای. وی. کلاب، مجله اسلنت، مجله پیست و فیلم کامنت قرار گرفته است.

بر جدید ۲۰۰۵ The New World

استیون سودربرگ پس از آموختن کار ترنس مالیک در مقاله‌ای درباره چه گوارا در دهه ۱۹۶۰، به مالیک فرصتی برای نوشتن و کارگردانی فیلمی در مورد گوارا را داد که او به‌همراه بنیسیو دل تورو آن را گسترش بخشید. مالیک پذیرفت و یک فیلم‌نامه با محوریت انقلاب ناکام گوارا در بولیوی به رشته تحریر درآورد. بعد از یک سال و نیم، بودجه به‌طور کامل فراهم نشده بود و مالیک این فرصت را پیدا کرد تا «بر جدید» را خودش کارگردانی کند. یک فیلم‌نامه که وی کار بر روی آن را از دهه ۱۹۷۰ آغاز کرده بود. او پروژه چه گوارا را در مارس ۲۰۰۴ رها کرد و سودربرگ کارگردانی کار را برعهده گرفت و خود فیلم «چه» ۲۰۰۸ Che را هدایت کرد. «بر جدید» که شرح و تفسیر عاشقانه‌ای از داستان جان اسمیت و پوکاهانتس در مستعمره ویرجینیا است، در سال ۲۰۰۵ اکران شد. بیش از یک میلیون فیت از فیلم، فیلم‌برداری شد و سه کات متفاوت از طول‌های متنوع اکران گردید.
«بر جدید» نامزد دریافت جایزه بهترین فیلم‌برداری اسکار شد حال آن‌که واکنش منتقدان از زمان اکران فیلم به دوسته تقسیم شده بود؛ اغلب بازیگری و جلوه‌های آن را ستایش می‌کردند و قصه‌گویی آن را غیرمتمرکز می‌دیدند. با این وجود، بعدها «بر جدید» از جانب پنج منتقد، به‌عنوان یکی از بهترین فیلم‌های دهه‌اش نام‌گذاری شد و در سال ۲۰۱۶ در نظرسنجی BBC با عنوان بهترین فیلم‌ها از سال ۲۰۰۰، در جایگاه سی‌ونهم قرار گرفت.

دهه ۲۰۱۰

درخت زندگی ۲۰۱۱ The Tree of Life

پنجمین فیلم بلند ترنس مالیک، «درخت زندگی»، در اسمیتویل، تگزاس و یک جای دیگر، در سال ۲۰۰۸ فیلم‌برداری شد. ستاره‌های این فیلم، برد پیت، جسیکا چستین و شان پن هستند. یک درام خانوادگی که چندین دوره زمانی مختلف را شامل می‌شود؛ فیلم بر یک کشمکش شخصی در سازش با عشق، رحمت و زیبایی با وجود بیماری، رنج و مرگ متمرکز شده است. این فیلم نخستین‌بار در جشنواره فیلم کن ۲۰۱۱ اکران شد و نخل طلا را از آن خود کرد. «بر جدید» در ادامه جایزه بهترین فیلم فدراسیون بین‌المللی منتقدان فیلم (FIPRESCI) آن سال را برنده شد. در هشتادوچهارمین مراسم اسکار، در سه بخش بهترین فیلم، بهترین کارگردانی (برای مالیک) و بهترین فیلم‌برداری (برای امانوئل لوبزکی) نامزد دریافت جایزه شد. اکران سینمایی محدود آن از ۲۷ مارس ۲۰۱۱ در ایالات متحده آغاز گردید.
محققان ترنس مالیک، کلارک جی. الیستون و کریستفر بی. بارنت، نوشتند که این فیلم به “محتملاً تحسین‌شده‌ترین اثر مالیک” تبدیل شده است. در نظرسنجی BBC فرهنگی از ۶۲ منتقد بین‌المللی فیلم در سال ۲۰۱۵، «درخت زندگی» در رده هفتادونهم بهترین فیلم‌های آمریکایی تمام دوران‌ها قرار گرفت. این اثر همچنین در نظرسنجی BBC از منتقدان جهانی برای بهترین فیلم‌های ساخته‌شده از سال ۲۰۰۰، در رده هفتم قرار گرفته است.

به سوی شگفتی ۲۰۱۲ To the Wonder

ششمین فیلم بلند ترنس مالیک، «به سوی شگفتی»، به‌طور عمده در بارتلزویل، اکلاهما، فیلم‌برداری شده است. تنها صحنه‌های اندکی در پاوهوسکا، اکلاهما و بندر تولسا از شهرستان کتوسا فیلم‌برداری گردید. ستاره‌های این فیلم، بن افلک، ریچل مک‌آدامز، اولگا کوریلنکو و خاویر باردم هستند.
«به سوی شگفتی» نخستین اکران جهانی‌اش را در دوم سپتامبر ۲۰۱۲ در شصت‌ونهمین جشنواره بین‌المللی فیلم ونیز تجربه کرد و اکران عمومی آن در ایالات متحده از ۱۲ آوریل ۲۰۱۳ آغاز گردید. واکنش منتقدان به این فیلم به‌طور محسوسی دسته‌بندی شده بود و این فیلم تحت عنوان “محتملاً تمسخرآمیزترین اثر مالیک” توصیف شده است.

شوالیه جام‌ها ۲۰۱۵ Knight of Cups و ترانه به ترانه ۲۰۱۷ Song to Song

شرکت فیلم‌سازی Filmnation Entertainment در اول نوامبر ۲۰۱۱ فروش بین‌المللی دو فیلم بعدی مالیک را اعلام کرد: Lawless (که الان «ترانه به ترانه» نامیده می‌شود) و شوالیه جام‌ها. هر دو فیلم بازیگران بزرگی را به نمایش می‌گذاشتند؛ و همچنین بازیگران متعددی که در هر دوی این فیلم‌ها حضور داشتند. این فیلم‌ها در سال ۲۰۱۲ پشت‌به‌پشت فیلم‌برداری شده بودند. «ترانه به ترانه» در آستین، تگزاس فیلم‌برداری شد و «شوالیه جام‌ها» در لس‌آنجلس و لاس‌وگاس فیلم‌برداری گردید.
«شوالیه جام‌ها» نخستین اکران جهانی‌اش را در فوریه ۲۰۱۵ در جشنواره بین‌المللی فیلم برلین تجربه کرد و با واکنش‌های گوناگونی مواجه شد. فیلم در ۴ مارس ۲۰۱۶ توسط برود گرین پیکچرز در ایالات متحده اکران شد.
«ترانه به ترانه» اولین اکران جهانی‌اش را در ۱۰ مارس ۲۰۱۷ در فستیوال موسیقی جنوب از جنوب غربی تجربه کرد و پس از آن اکران عمومی فیلم از ۱۷ مارس ۲۰۱۷ توسط برود گرین پیکچرز در ایالات متحده آغاز شد و این فیلم نیز با بازخوردهای متنوعی روبرو گردید.

سفر زمان ۲۰۱۶ Voyage of Time

همزمان با این دو فیلم بلند، ترنس مالیک کار بر روی مستند آی‌مکس را نیز ادامه داد. این مستند به بررسی تولد و مرگ این جهان شناخته‌شده با عنوان «سفر زمان» می‌پردازد. هالیوود ریپورتر آن را “جشن کره زمین و نمایشی تمام‌وقت، از تولد جهان تا فروپاشی نهایی آن” توصیف کرده است. این فیلم حد اعلی یک پروژه است که مالیک برای بیش از چهل سال روی آن کار کرده است و توسط خود مالیک تحت عنوان “یکی از بزرگ‌ترین رویاهای من” توصیف شده است. «سفر زمان»، فیلم‌های خامی که توسط ترنس مالیک و همکارانش طول سالیان، فیلم‌برداری شده بود، را به نمایش می‌گذارد و بر فیلم خامی که افکت‌های ویژه اجرام آسمانی داگلاس ترامبل («۲۰۰۱: ادیسه فضایی») و دن گلس («ماتریکس») برای «درخت زندگی» خلق کردند، بسط داده می‌شود.
این فیلم در دو نسخه اکران شد: یک نسخه آی‌مکس چهل‌ دقیقه‌ای (Voyage of Time: The IMAX Experience) با روایت‌گری برد پیت، و یک نسخه بلند نود دقیقه‌ای (Voyage of Time: Life’s Journey) با روایت‌گری کیت بلانشت. این نسخه طولانی‌مدت، نخستین اکران جهانی‌اش را در هفتم سپتامبر ۲۰۱۶ در هفتادوسومین جشنواره بین‌المللی فیلم ونیز تجربه کرد. نسخه آی‌مکس این فیلم، در هفتم اکتبر ۲۰۱۶ در IMAX توسط کمپانی آی‌مکس و برود گرین پیکچرز اکران شد.

یک زندگی پنهان ۲۰۱۹ A Hidden Life

در ۲۳ ژوئن سال ۲۰۱۶، گزارش‌هایی منتشر شد مبنی‌بر این‌که فیلم بعدی ترنس مالیک با نام «یک زندگی پنهان»، قرار است زندگی فرانز یگشتاتر Franz Jägerstätter را به نمایش بگذارد. فرانز یگشتاتر یک مرد اتریشی بود که در طول جنگ جهانی دوم با خدمت سربازی مخالف کرد. او به‌دلیل تضعیف کردن اقدامات نظامی، در سن ۳۶ سالگی محکوم به مرگ شد. بعدها نام او به‌عنوان شهید اعلام شد و توسط کلیسای کاتولیک ورود او به بهشت به‌طور رسمی اعلام گردید. آگوست دیل در نقش فرانز یگشتاتر، ‌خوش می‌درخشد. ستاره دیگر این فیلم، والری پاکنر در نقش همسر وی، فرانزیسکا یگشتاتر، است.
این فیلم در استودیو بابلسبرگ واقع در پوتسدام آلمان در تابستان ۲۰۱۶ فیلم‌برداری شد. همچنین بخش‌هایی از آن در ایتالیای شمالی نظیر بریکسن، تیرول جنوبی و دهکده کوهستانی کوچک سپادا، فیلم‌برداری گردید.
ترنس مالیک در بحثی درباره این فیلم در Q&A واقع در پرینستون، نیوجرسی، گفت که در قیاس با فیلم‌های متاخرتر خود، او با «یک زندگی پنهان»، “پشیمان شده و به کار کردن روی یک فیلم‌نامه به‌مراتب مقیدتر بازگشته بود”

یادداشت‌های یک زن Notes of a Woman

در اوت و/ یا سپتامبر ۲۰۱۶، ترنس مالیک یک فیلم تجاری به‌نام «یادداشت‌های یک زن» را کارگردانی کرد و آن را برای کمپانی عطر گرلن، در ۲۶ فوریه ۲۰۱۷ منتشر نمود. بازیگر این فیلم تبلیغاتی آنجلینا جولی است.

پروژه‌های قریب‌الوقوع

در ۳۱ اکتبر ۲۰۱۸ اعلام شد که ترنس مالیک تهیه‌کننده اجرایی یک مستند درباره لیل پیپ شده است. این فیلم اولین بار در ۱۰ مارس ۲۰۱۹ در SXSW تحت عنوان Everybody’s Everything نمایش داده شد و بعدتر اکران جهانی آن در سالن‌های سینما در ۱۲ نوامبر ۲۰۱۹ آغاز شد.
بنابر گزارش‌ها، در ۷ ژوئن ۲۰۱۹، ترنس مالیک فیلم‌برداری فیلم بعدی‌اش به‌نام «آخرین سیاره» The Last Planet را در نزدیکی رم، ایتالیا آغاز کرده است. این فیلم روایت زندگی عیسی مسیح از طریق مجموعه‌ای از حکایت‌هاست. در هشتم سپتامبر، گروه بازیگران فیلم اعلام شدند که از این قرار است: گیزا رورینگ در نقش عیسی مسیح، ماتیاس اسخونارتس در نقش پطرس و مارک رایلنس در نقش چهار نسخه از شیطان.
منبع: Wikipedia