ژاپن به عنوان ملتی با تناقضات مختلف، از دید یک خارجی کشور عجیبی به نظر میرسد. یکی از بهترین راهها برای درک و فهم هر کشوری، پرداختن به تولیدات فرهنگی آن است. در اینجا لیستی از فیلمهایی را آوردهایم که به درک بهتر شما از سرزمین خورشید تابان، کمک میکند.
همچنین بخوانید:
۱۰ فیلم برتر سینمای ژاپن در قرن بیست و یک
باغی از کلمات (۲۰۱۳) The Garden of Words
انیمه با ژاپن درآمیخته است، جدیدا این حرفه پر از آثار جوانانهتر و خیالپردازانهای است. استودیوهای پرقدرتی مثل استودیو جیبلی Studio Ghibli، انیمههای فوقالعادهای تولید کردهاند، اما آثار آنها را همه جا میتوان دید. اگر به دنبال انیمهای متفاوت هستید، انیمه درام عاشقانه ۵۰ دقیقهای به کارگردانی ماکوتو شینکای Makoto Shinkai را پیشنهاد میکنیم. ملاقات یک دانشآموز دبیرستانی با زنی در یکی از پارکهای توکیو، زندگی هردوی آنها را تغییر میدهد. «باغی از کلمات»، داستانی تاثیرگذار و فکرشده، که به خوبی این قابلیت انیمه، که قادر به روایت کردن داستانی عمیق و گیرا است، را به نمایش میگذارد. تصویرسازیهای این انیمه نیز بسیار زیبا و دیدنی است.
تتسوئو: مرد آهنین (۱۹۸۹) Tetsuo: The Iron Man
پس از موفقیت فیلم «حلقه» The Ring در اواخر دهه ۹۰، ژانر ترسناک سینمای ژاپن در سطح بینالمللی مورد توجه قرار گرفت. اما فیلم کلاسیک «تتسوئو: مرد آهنین» یکی از اولین آثار این ژانر بود که در بیرون از مرزهای ژاپن نیز دیده شد. ترکیب عجیبی از فیلمهای هنری، علمی تخیلی و سبک فیلمهای ترسناک کراننبرگ Cronenberg، داستان آن در مورد روشهایی است که میتوان جنسیت را با تکنولوژی (دو موضوع اصلی فرهنگ مکالمه ژاپن) ترکیب کرد. به علاوه، شخصیت اصلی آن، مرد فروشنده فروتنی است که بدترین اتفاقات ممکن برایش پیش میآید. همانطور که از پیشنمایش آن مشخص است، «تتسوئو» فیلمی خانوادگی نیست.
دژ پنهان (۱۹۵۸) The Hidden Fortress
انتخاب فقط یک فیلم از آثار استاد سینمای ژاپن، آکیرا کوروساوا Akira Kurosawa، کار بسیار سختی است. اگر شمشیر سامورایی را روی گلویتان نگه دارند و مجبورتان کنند که یک فیلم را انتخاب کنید، حتما انتخابتان «دژ پنهان» خواهد بود. شاهکاری که منبع الهام بسیاری از فیلمهای غربی موفق بوده است. داستان آن در مورد شاهدختی تبعید شده است که باید برای پس گرفتن قلمروی خود، فرمانده ارتشی را سرنگون کند. کوروساوا با ترکیب فوقالعادهای از درام، اکشن و تصاویر جذاب، این داستان را روایت کرده است. همچنین این فیلم باعث شناخته شدن بهترین بازیگر سینمای ژاپن، توشیرو میفونه Toshiro Mifune، شد.
(Jiro Dreams of Sushi (2011
غذا و کار، دو موضوع مهم برای هر ژاپنی است، و مستند فوقالعاده دیوید گلب David Gelb، دریچهای به ذهن مردی است که در هر دو موضوع بهترین است. جیرو اونو Jiro Ono، که در زمان ساخت این مستند ۸۵ سال داشت، صاحب یکی از معروفترین رستورانهای سوشی در توکیو است، رستورانی کوچک با ده صندلی در یکی از ایستگاههای مترو که حداقل قیمت منوی آن در حدود ۲۵۰ پوند است. روش و تلاش بیوقفه اونو برای رسیدن به بینقضترین غذا، گاهی تعجببرانگیز است (شاگردان او، قبل از اینکه اجازه دست زدن به ماهی را داشته باشند، باید برای ده سال، روش آماده کردن صحیح برنج را تمرین کنند)، اما نتیجه آن، فیلمی به خوشمزگی دستپخت او است.
تامپوپو (۱۹۸۵) Tampopo
«تامپوپو» فیلم فوقالعاده دیگری در مورد غذا، و همینطور یکی از بهترین فیلمهای کمدی سینمای ژاپن است. داستان آن در مورد چند راننده کامیون است که به زنی تنها کمک میکنند تا بهترین آشپز غذای رامن در تمام توکیو شود. کارگردان این اثر، جوزو ایتامی Juzo Itami در سال ۱۹۹۷ درگذشت، اما احساس شوخطبعی خاص او را میتوان در تمام لحظات این داستان دیدنی که تاثیر غذا پختن و غذا خوردن در زندگی روزمره را نشان میدهد، دید. جذاب و احساسی، «تامپوپو» آخرین شاهد برای اثبات نبوغ فیلمسازی ایتامی است.
داستان توکیو (۱۹۵۳) Tokyo Story
ژاپن به عنوان یکی از بااخلاقترین و متمدانهترین ملتها در بین کشورهای پیشرفته شناخته میشود. اما این تنها نقابی برای کشوری است که در آن تنهایی یک معضل است. این موضوع احساسی به زیبایی در ساخته یاسوجیرو اوزو Yasujiro Ozu، نمایش داده شده است. داستان آن در مورد زوج با به سن گذاشتهای است که به دیدن فرزندشان میروند، اما به سردی از آنها استقبال میشود. در این داستان آرام و بسیار تاثیرگذار، لبخندهای بزرگ و تعظیمهای طولانی، درواقع نفرت و دلشکستگی را پنهان میکند. درست است که «داستان توکیو» سرزندهترین و شادترین فیلمی نیست که دیدهاید، اما تماشای ساخته استادی که این اثرش منبع الهام هنرمندان زیادی پس از خود شد، ضروری است.
۱۳ آدمکش (۲۰۱۳) 13Assassins
انتخاب فقط یکی از آثار تاکاشی میکه Takashi Miike به عنوان بهترین فیلمش، مانند کوروساوا، کار دشواری است. بدون شک نهایت هنر و استعداد میکه را میتوان در این شاهکار سینمایی دید. داستانی در مورد عدهای رونین (سامورائی سابق) که نقشه کشتن یکی از سیاستمداران ژاپن را میکشتند. دو قسمت اول فیلم، داستان درام ناراحتکننده تاریخی است، تا اینکه در نقطه اوج فیلم، داستان با تغییر حال و هوایی، به فیلمی پر از صحنههای نبرد و خونریزی تبدیل میشود. هیجان فیلم آنقدر بالاست که گشاد شدن مردمکهای چشمتان را احساس میکنید. «۱۳ آدمکش»، یکی از بهترین فیلمهای اکشن سینمای ژاپن و جواهر اصلی تاج میکه است. تماشای این فیلم شدیدا توصیه میشود.
(We Are X (2016
کلمه Gaman، در مکتب ذن بودایی، به مفهوم تحمل کردن تحملناپذیر اشاره دارد. این مفهوم که با ایدههای مکتب رواقیگری یونانی قابل مقایسه است، در ژاپن به عنوان صفتی پسندیده شناخته میشود. اگر به دنبال Gaman در ژاپن معاصر هستید، گروه متال سنگین اکس X با تاریخچهای که با تراژدیهای یونانی برابری میکند، نمونه خوبی برای این مفهوم است. در این مستند موفق از استفن کیجاک Stephen Kijak، به داستان این گروه و خواننده اصلی آن، یوشیکی Yoshiki با جزییات زیادی پرداخته شده است. تمام اتفاقات خوب و بد این گروه، از خودکشی دو عضو سابق آن، تا بیماری یوشیکی، در این مستند نمایش داده شده است. داستان این فیلم نه تنها در مورد صبر و استقامت انسان، بلکه قدرت رستگاری هنر و توانایی انسان در پرورش امید در سختترین شرایط ممکن، است.
(Violent Cop (1989
هیچ لیستی از فیلمهای ژاپنی، بدون قرار گرفتن نام تاکشی کیتانو Takeshi Kitano، فیلمساز، کمدین، نویسنده معروف، تکمیل نمیشود. کیتانو در این فیلم جنایی هیجانانگیز، تمام موضوعات اصلی کارهایش، خشونت، مردانگی و تنهایی را به نمایش گذاشته است. میتوان سبک مینیمالگرای کیتانو را حتی از همان آثار اولیهاش دید. درگیریها و ماجراهای جالب زیادی در داستان کارآگاه آزوما Azuma، اتفاق میافتد.
نبرد سلطنتی (۲۰۰۰) Battle Royale
این فیلم نقطه عطفی در سینمای ژاپن و آخرین اثر فیلمساز مطرح، کینجی فوکاساکو Kinji Fukasaku بود. داستان دانشآموزانی که تحت شرایطی مجبور به کشتن یکدیگر میشوند. با گذشت بیست سال از اکران این فیلم و تاثیر آن بر مخاطبین در سرتاسر دنیا، چیزی از قدرت و شکوه آن کم نشده است. ایده قدرت دولت مدرن خشونتطلبی که جوانان را برای رسیدن به چیزی که میخواهد بازی میدهد، دیگر خیلی غیرواقعی به نظر نمیرسد.
این مطلب از نوشته جیمز گیتس James Gates در سایت The Culture Trip گرفته شده است.