مجله نماوا، ترجمه: علی افتخاری
آلفرد گاف و مایلز میلر، خالقان، نویسندگان و تهیهکنندگان اجرایی «ونزدی» (Wednesday) وقتی به نتیجه رسیدند که تیم برتون بهترین گزینه برای کارگردانی سریال آنها بر مبنای شخصیت ونزدی آدامز است به خود گفتند: «این دو خیلی به هم میآیند.»
گاف میگوید: «البته به ما گفته بودند تیم هیچوقت کار تلویزیونی انجام نمیدهد. ما گفتیم: “تا وقتی نپرسیدیم معلوم نمیشود.” بنابراین متن را برای نماینده او فرستادیم. آن را خواند و خوشش آمد و برای تیم ارسال کرد. ما کار خودمان را میکردیم و میگفتیم، “خوب ما آن را به جهان پرتاب کردهایم.” دقیقاً چهار روز بعد جهان جواب ما را داد. تیم متن را خواند و آن را دوست داشت.»
«ونزدی» که هر هشت اپیزود آن ۲۳ نوامبر از نتفلیکس پخش شد، ماجراهای ونزدی (جنا اورتگا)، دختر خانواده اشرافی ثروتمند و عجیب و غریب آدامز را که از ترسناک بودن لذت میبرند، بهعنوان یک دانشآموز دبیرستانی در آکادمی نِوِرمور دنبال میکند، جایی که او میکوشد بر تواناییهای روانی نوظهور خود تسلط یابد و معمایی که ۲۵ سال است پدر و مادرش، مورتیشا (کاترین زتا جونز) و گومز آدامز (لوئیس گوزمن) را درگیر کرده است حل کند.
نورمور یک مدرسه شبانهروزی عادی نیست. جایی است که به دانش آموزان با تواناییها و قدرتهای فراطبیعی آموزش داده میشود از قابلیتهای خود استفاده کنند و اتفاقاً همان مدرسهای است که مورتیشا و گومز اولین بار همدیگر را دیدند و عاشق شدند. اینجا مدرسهای برای بچههای عجیب و غریب است، از پریهای دریایی و غیبگوها گرفته تا گرگینهها و کسی که مانند مدوسا موهایش از مار است و میتواند آدمها را به سنگ تبدیل کند.
برای گاف و میلر مهم بود با انجام کاری متفاوت با شخصیت اصلی خود مطمئن شوند سریال آنها متفاوت با پروژههای قبلی درباره خانواده آدامز شامل یک مجموعه تلویزیونی در دهه ۱۹۶۰ و دو فیلم سینمایی معروف در دهه ۱۹۹۰ و البته کلی بازیهای ویدیویی و قصههای مصور دیگر است؛ بنابراین موقعیتی خلق کردند که ونزدی از خانواده خود جدا شود.
گاف میگوید: «ونزدی همیشه برای ما جذابترین شخصیت در خانواده آدامز بوده است. واقعاً او را مثل یک دختر ۱۰ ساله میدیدیم که در هر صحنه تند و تیز حرف میزند و جوابهای دندانشکن به دیگران میدهد، اما فکر کردیم وقتی این شخصیت بزرگ میشود چه اتفاقی میافتد؟ سفر او چگونه است؟»
او ادامه میدهد: «مایلز و من چهار دختر نوجوان داریم، بنابراین با این سفر و مراحل مختلف آن بهخوبی آشنا هستیم. ما ونزدی آدامز نوجوان را در مدرسه شبانهروزی قرار دادیم چون میخواستیم او را از خانواده خارج کنیم و در عین حال در یک موقعیت جدید قرار دهیم. در یک مدرسه شبانهروزی یا وقتی اولین بار به دانشگاه میروید، چه چیزی دارید؟ شما خانواده جدید خود را تشکیل میدهید، دوستان جدید پیدا میکنید. در این مورد ما با دختری مواجه هستیم که قبلاً هیچوقت مجبور نبود با کسی دوست شود.»
گاف و میلر با وادار کردن یک شخصیت نمادین به انجام کاری جدید غریبه نیستند. آنها ذهن خلاق پشت سریال ابرقهرمانی «اسمالویل» (۲۰۱۱-۲۰۰۱) بودند که جنبهای متفاوت از کلارک کنت/سوپرمن را نشان داد.
میلر درباره جزئیات انتخاب یک داستان مناسب برای ونزدی که برای فرنچایز نیز تازگی داشته باشد، میگوید: «ما یک انتخاب دیگر هم داشتیم – او را در یک دبیرستان معمولی قرار دهیم. درواقع کار را با همین ذهنیت شروع کردیم، اما احساس نمیشد که ونزدی از خانواده دور شده است یا دقیقتر بگویم آنقدر دور نمیشد که بتوانیم به حال و هوای سرگرمکننده گوتیک که ویژگی اصلی خانواده آدامز است نزدیک شویم.»
او ادامه میدهد: «بنابراین میخواستیم یک مکان، یک موقعیت پیدا کنیم که همچنان با جهان خانواده آدامز سنخیت داشته باشد. به همین دلیل نورمور را انتخاب کردیم. اینطوری احساس میشد چیزهایی که در خانواده آدامز میبینید، با بودن ونزدی در مدرسه جدید همچنان باقی میماند. درواقع این نگاه را جایگزین یک رویکرد دیگر کردیم که ونزدی در یک مدرسه عادی مثل یک وصله ناجور باشد.»
گاف با تائید حرفهای همکارش اضافه میکند با قرار دادن ونزدی در نورمور احساس کردند که میتوانند به کاریکاتورهای اصلی چارلز آدامز که اولین بار در سال ۱۹۳۸ منتشر شد وفادار بمانند.
او میگوید: «این کاریکاتورها کلی شخصیتهای عجیب و غریب دارند و ما فکر کردیم، “خوب، دنیای بزرگتری آن بیرون است و اگر چراغ را روشن کنیم و کمی از آن را هم نشان دهیم چه میشود؟ اگر از عمارت خانواده آدامز بیرون بیاییم به کجا میتوانیم برویم؟”»
این رویکرد دقیق به شخصیت ونزدی بود که برتون را به پروژه جذب کرد. کارگردان فیلمهای «بیتلجوس» و «ادوارد دست قیچی» چهار اپیزود از هشت اپیزود سریال را کارگردانی کرد و درواقع کاری را انجام داد که طرفداران انتظارش را نداشتند.
میلر میگوید: «تیم علاقهای به ساخت یک بازسازی نداشت، اما واقعاً ایده انجام کاری در دنیای خانواده آدامز را دوست داشت و بهویژه با ونزدی بهعنوان یک شخصیت بیگانه بسیار ارتباط برقرار میکرد. فکر میکنم او همیشه خود را یک بیگانه میدید و تجربه ونزدی در دبیرستان از خیلی جهات شرایط خود او را منعکس میکرد. ضمن این که اعتقاد داشت شاید مردم با قصه سریال آشنا باشند، اما درواقع یک فصل کاملاً جدید است، بخشی از داستانی که قبلاً گفته نشده است.»
گاف اضافه میکند برای او و میلر «شگفتانگیز» بود که برتون میخواست با آنها در این سریال همکاری کند، بهویژه ازاینجهت که او از اواسط دهه ۱۹۸۰ سریال تلویزیونی کارگردانی نکرده بود.
اولین باری نبود که برتون به اقتباس از «خانواده آدامز» نزدیک شد. به گفته میلر، او میخواست یک کارتون بسازد، اما «این اتفاق نیفتاد»، بنابراین سریال را فرصت دیگری برای پرداختن به موضوع مورد علاقه خود دید.
میلر میگوید: «برای ما شگفتانگیز بود که او چه سریع واکنش نشان داد و با شخصیت ونزدی همذاتپنداری کرد. هیچکس دیگری نمیتوانست تغییرات لحن در سریال را درک کند که از خیلی جهات همزمان غمانگیز، سخت، وحشتناک، پرتعلیق، احساسی و خندهدار است. تیم همه این تغییر دندههای متفاوت و کلیت سریال را فهمید و آنقدر فیلمساز ماهری است که توانست این کار را بهراحتی انجام دهد. برای ما ارتقای سطح کار از طریق نگاه او و تواناییاش بهعنوان یک کارگردان باورنکردنی بود. کاری که او در اینجا انجام داد بسیار قابل توجه است.»
گاف میگوید: «تیم، ایده قصهگویی طولانی را دوست داشت و ابتدا میخواست تمام اپیزودها را کارگردانی کند، اما به لحاظ پشتیبانی امکان عملی شدن آن نبود.» بااینحال، برتون بخش مهمی از تولید باقی ماند و هیولای سریال را طراحی کرد. کل جلوههای تصویری فصل اول نیز با تائید او نهایی شد. گاف میگوید: «او خیلی درگیر کار بود و واقعاً آن را پذیرفت. فکر میکنم خیلی هم از این کار لذت میبرد.»
نقش اصلی سریال «ونزدی» را جنا اورتگا، ستاره در حال رشد بازی میکند، نقشی که آن را سختترین نقش دوران کاری خود تاکنون میداند. میلر میگوید: «جنا در ۹۵ درصد اپیزودها حضور دارد. همهچیز درباره شخصیت او است. وقتی با تیم نشستیم هر سه توافق کردیم فقط در صورتی سریال را میسازیم که برای نقش ونزدی بازیگری مناسب پیدا کنیم. چندین ماه تمرکز اصلی ما پیدا کردن بهترین گزینه برای نقش ونزدی بود و صدها بازیگر زن را دیدیم. هرچند جنا تقریباً از همان شروع کار در رادار ما بود، اما واقعاً میخواستیم یک جستجوی عمیق انجام دهیم. من و آلفرد از طریق زوم کار جنا را دیدیم. وقتی یک صحنه را خواند درست مثل جادو بود. با تیم تماس گرفتیم و گفتیم فکر میکنیم بازیگر مناسب را پیدا کردهایم. بعد هر سه حضوری با جنا ملاقات کردیم. او بهراحتی نقش را از آن خود کرد. نهتنها ازنظر بصری کامل بود، بلکه نگرش درست و هوش خوبی داشت.»
تهیهکنندگان هنگام جستجو برای پیدا کردن مکان مناسب برای تصویربرداری سریال به رومانی رسیدند که یک گزینه نامتعارف بود. گاف میگوید: «امضای واقعی یک پروژه به کارگردانی تیم برتون، طراحی صحنه و دکورهای آن است. ما باید جایی پیدا میکردیم که واقعاً بتواند تخیلات او را در خود جای دهد. رومانی همهچیزهایی را که ازنظر فضای بزرگ استودیوی برای ساخت دکورها نیاز داشتیم به ما داد و در عین حال بهنوعی حال و وای نیو انگلند را تداعی میکند. این واقعیت که ما در حال تصویربرداری سریال ونزدی آدامز در مجاورت ترانسیلوانیا بودیم عالی بود.»
آنچه کمی نوستالژی به سریال اضافه میکند انتخاب کریستینا ریچی برای نقش مرلین تورنهیل، معلم گیاهشناسی آکادمی نورمور و مسئول خوابگاه ونزدی و انید سینکلر (اما مایرز) هماتاقی اوست. ریچی در دو فیلم نمادین «خانواده آدامز» (۱۹۹۱) و «ارزشهای خانواده آدامز» (۱۹۹۳) به کارگردانی برای ساننفلد، نقش ونزدی را مقابل آنجلیکا هیوستن در نقش مورتیشا، رائول خولیا در نقش گومز و جیمی ورکمن در نقش پاگسلی، برادر کوچک ونزدی بازی کرد. (در سریال، نقش پاگسلی را آیزاک اردونز بازی میکند.)
گاف اذعان میکند: «همه ما او را در سریال میخواستیم. تیم در “اسلیپی هالو” با کریستینا کار کرده بود. من و مایلز میخواستیم به آن دو فیلم دهه ۹۰ احترام بگذاریم و به این فکر کردیم که چطور میتوانیم او را بهطور مناسب در این کار قرار دهیم. ازآنجاکه او در سریال “ژاکتزردها” بازی میکرد، برنامهریزی دیوانهکننده بود، اما بالاخره توانستیم همزمان با همهگیری به رومانی برویم. کریستینا واقعاً سریال را دوست داشت. فصلی است که قبلاً گفته نشده است. قرار نبود یک نسخه دیگر از کاری را ببیند که خودش انجام داده بود. وقتی او وارد پروژه شد بهنوعی به کار مهر تائید زد.»
برای اورتگا، بازی در نقش یک شخصیت بسیار آشنا در فرهنگ عامه یک چالش بود. بازیگر ۲۰ ساله که امسال دو فیلم اسلشر «ایکس» و «جیغ» را روی پرده سینماها داشت، میگوید: «میخواستم کار متفاوتی انجام دهم. نمیخواستم از نقشآفرینی هیچکس دیگری تقلید کنم. تا پیشازاین ونزدی را خیلی برجسته روی پرده ندیده بودیم؛ بنابراین برای پیشبرد داستان ابعاد بیشتری لازم بود.»
اورتگا اجازه نمیدهد این شخصیت ازآنچه تماشاگران از ونزدی انتظار دارند خیلی دور شود. او میگوید: «کاملاً مراقب بودم چیزی را کم یا زیاد نکنم… بااینحال اضافه کردن لایههای ناامنی یا ویژگیهای یک دختر نوجوان واقعاً برای من جالب بود. بهخصوص ازاینجهت که ما قبلاً هرگز فرصت شناخت کافی او را نداشتیم.»
در یک منظره فرهنگی فاقد شخصیتهای لاتینتبار، اورتگا از این که نقش اولین نسخه مکزیکی-آمریکایی ونزدی را بازی کرد هیجانزده است. درحالیکه در اقتباسهای قبلی از شخصیتهای کارتونیِ بینام چارلز آدامز، اسپانیایی و لاتین بودن آنها تنها در حد اشاره بود – در سریال تلویزیونی دهه ۶۰، جان آستین در نقش پدر خانواده برای اولین بار از نام «گومز» استفاده کرد و رائول خولیا، بازیگر افسانهای پورتوریکویی در دو فیلم «خانواده آدامز» در این نقش حضوری درخور توجه داشت – سریال «ونزدی» با بازیگرانی مانند اورتگا (که تبار مکزیکی-پورتوریکویی دارد) و گوزمن (که در پورتوریکو به دنیا آمد) میراث لاتین را جشن میگیرد.
اورتگا خوشحال است که «ونزدی» به ارائه «تصویری دقیق ازآنچه دنیای واقعی به نظر میرسد» کمک میکند – یا حداقل آنقدری که یک سریال فانتزی پر از جادو و هیولا میتواند به «دنیای واقعی» نزدیک باشد. سریال این واقعیت را منعکس میکند که نوجوانان لاتین باهوش در حال حاضر در این دنیا کم نیستند، چه تواناییهای عجیب و غریب داشته باشند یا نه.
اورتگا میگوید: «این که در سینما و تلویزیون کسی را به جوانان لاتین پیشنهاد بدهیم که بتوانند با او راحت باشند، ارتباط برقرار کنند و با دیدن او اعتمادبهنفسشان بیشتر شود، خیلی خاص و فوقالعاده است، اما ونزدی برای همه است. همه باید بتوانند خود را در هر کس دیگری ببینند.»
منبع: گلدربی، نیوزویک، نتفلیکس