مجله نماوا، ترجمه: علی افتخاری
داستان معروف مرگ ساختگی جان داروین معروف به «مرد قایق» موضوع سریال چهار اپیزودی «دزد، همسرش و قایق» (The Thief, His Wife and the Canoe) است که آوریل ۲۰۲۲ از آی‌تی‌وی پخش شد.
مبنای این مجموعه تلویزیونی یک رسوایی واقعی است که در آن جان و آن داروین کوک، زن و شوهر بریتانیایی برای فرار از پرداخت هزاران پوند بدهی نقشه‌ای شگفت‌انگیز طراحی کردند.
زوجِ اهل منطقه ساحلی سیتون کرو در نزدیکی هارتلپول در شمال انگلیس، به‌دروغ اعلام کردند جان براثر غرق شدن قایق، جان خود را از دست داد تا از این طریق بیمه عمر او را دریافت کنند. داروین‌ها با این کار، پلیس، پزشکی قانونی، مؤسسات مالی و حتی پسران خود مارک و آنتونی را فریب دادند. آن‌ها در سال ۲۰۰۸ به خاطر این کلاه‌برداری به زندان افتادند.
متن «دزد، همسرش و قایق» را کریس لنگ، خالق سریال «فراموش‌نشده» (۲۰۱۵) بر مبنای دست‌نوشته منتشرنشده دیوید لی، خبر‌نگار نوشت. لی اولین خبرنگاری بود که «آن» را در پاناما، جایی که این زوج برای شروع یک زندگی جدید فرار کرده بودند، پیدا و با او مصاحبه کرد.
لنگ درباره «دزد، همسرش و قایق» به یورکشایرلایو می‌گوید: «اگر سعی می‌کردم این پروژه را به‌عنوان یک داستان غیراقتباسی بفروشم، هرگز از حد طرح ایده فراتر نمی‌رفت. همه می‌گفتند، “کریس، این داستان خیلی دور از ذهن است. هیچ‌کس هرگز باور نمی‌کند هیچ‌کدام از این‌ها عملاً اتفاق افتاده باشد.” اما کل ماجرا واقعی بود. همه آن واقعی بود؛ و من عاشق نوشتن تک‌تک کلمات بودم.»
سریال روی این موضوع تمرکز می‌کند که «آن» چگونه به شوهرش کمک کرد وانمود کند او در حادثه غرق شدن قایق جان خود را از دست داد، با این امید که با پولی که از بیمه عمر دریافت می‌کنند بدهی‌هایشان را بپردازند.
آن‌ها توانستند دنیا، خانواده، دوستان، پلیس و شرکت‌های بیمه را متقاعد کنند که جان ۵۱ ساله در مارس ۲۰۰۲ در حال قایق‌سواری در سواحل سیتون کرو، جایی که این زوج دو خانه بزرگ با نمای دیدنی روبه‌دریا داشتند، ناپدید شد.
داروین روی ۱۳ کارت اعتباری ۶۴ هزار پوند بدهی داشت و ولخرجی‌های او باعث شده بود شرایط مالی آن‌ها از کنترل خارج شود. «آن» ترجیح می‌داد شوهرش اعلام ورشکستگی کند، اما درنهایت با نقشه ابزورد او برای جعل مرگش همراه شد. در تمام سال‌هایی که همه فکر می‌کردند جان مرده است، او در یک اتاق اجاره‌ای در کنار خانه خانواده خود زندگی می‌کرد، درحالی‌که «آن» نقش بیوه عزادار را بازی می‌کرد و مستمری جان را دریافت می‌کرد. بدتر از همه، «آن» مجبور بود واقعیت ناپدید شدن پدر را از پسرانشان پنهان کند.
پنج سال بعد در ژوئیه ۲۰۰۶، پس از انتشار عکسی از آن‌ها در یک آژانس املاک در پاناما، همه متوجه شدند جان نمرده است. او در ۲۰۰۷ خود را به پلیس بریتانیا تسلیم کرد و مدعی شد دچار فراموشی شده است. «آن» در دادگاه اعلام بی‌گناهی کرد و گفت با اصرار شوهرش دست به این کار زد، اما هیئت‌منصفه حرف او را باور نکرد. او و جان هر دو بیش از شش سال زندانی بودند. آن دو پس از آزادی از هم جدا شدند. جان به جنوب شرق آسیا نقل مکان کرد و «آن» در یورک کاری پیدا کرد، درحالی‌که در یک دهکده در همان نزدیکی زندگی می‌کرد.
ماجرای داروین‌ها بدون تردید به خاطر ماهیت عجیب و غریبش حالتی کمدی دارد، اما بازگویی سریال تعادل بیشتری به نمایش می‌گذارد و مسیر تاریکی را نشان می‌دهد که «آن» (با بازی مونیکا دولان) از آن عبور می‌کند و ناچار است هر روز با دروغ زندگی کند.
برای ادی مارسن، بازیگر نقش جان داروین، پیچیدگی این بازنمایی بر فشار بازی در «دزد، همسرش و قایق» افزود. او که با فیلم‌هایی چون «دار و دسته‌های نیویورکی»، «ورا دریک»، «مأموریت غیرممکن ۳»، «شرلوک هولمز: بازی سایه‌ها» و ده‌ها فیلم یا سریال دیگر شهرت دارد، توضیح می‌دهد متن کریس لنگ و کارگردانی ریچارد لکستون به او کمک کرد نور و سایه کار را پیدا کند.
او به رادیو تایمز می‌گوید: «قطعاً فشار بازی در یک داستان واقعی را احساس می‌کردم، اما آن فشار خیلی کم شد، چون ریچارد و کریس قبل از من خیلی کارها را انجام داده بودند.»
بازیگر ۵۴ ساله لندنی اضافه می‌کند: «چالش کل قطعه این است که تراژیک است، باورنکردنی است و خنده‌دار است؛ و برای برخی از نویسندگان و کارگردانان نوشتن چیزی با عناصر متناقض، خیلی سخت است، اما یک متن عالی همیشه کار را ساده می‌کند.»
مارسن ادامه می‌دهد: «بنابراین وقتی وارد پروژه شدم، همه‌چیز از قبل شکل گرفته بود. از قبل تمام آن عناصر را در خود داشت و کاملاً متعادل بود. تنها کاری که واقعاً باید انجام می‌دادم این بود که به آن گند نزنم. درواقع فقط باید مطابق با متن کریس جلو می‌رفتم و کاری را انجام می‌دادم که ریچارد از من می‌خواست.»
او درباره شخصیت جان داروین می‌گوید: «جان سعی می‌کند یک ملک برای اجاره دادن بخرد و زودتر بازنشسته شود. او توهمات بزرگی دارد و از روی خودشیفتگی فکر می‌کند از همه باهوش‌تر است. او یک خیال‌پرداز است و “آن” قربانی یک خیال‌پرداز می‌شود.»
مونیکا دولان بازیگر نقش آن داروین در توصیف رابطه این زوج به وات تو واچ می‌گوید: «”آن” واقعاً فرصت پیدا نکرد خودش و چیزهایی را که دوست داشت کشف کند، چون مستقیماً از خانه پدر و مادرش رفت تا با جان زندگی کند. جان با او کار بدی می‌کند، اما “آن” با او می‌ماند.»
مارسن با اشاره به این که ارتباط این زوج «یک طوفان کامل از ناکارآمدی است» می‌گوید: «جان مردی است که نیاز دارد همیشه برتر باشد، چون اعتمادبه‌نفس خیلی کمی دارد. او زمانی معلم بود و بعد یک نگهبان زندان و در ازدواجش با “آن” کاملاً روی او تسلط دارد، به او ترحم می‌کند و به او سرکوفت می‌زند.»
مارسن درباره این که چرا جان حاضر نشد اعلام ورشکستگی کند و در عوض درگیر یک نقشه دور از ذهن شد، می‌گوید: «او واقعاً برنامه بلندمدتی ندرد! او نفس خیلی شکننده‌ای دارد؛ بنابراین فکر کردن به ورشکستگی برای او شکنجه مطلق است. فقط می‌خواهد از آن اجتناب کند… جان فوق‌العاده خودخواه، بدون اعتمادبه‌نفس و خودبین است، اما در عین حال مردی است که در معرض نابودی مالی و ورشکستگی قرار دارد. خیلی از مردم حالا چنین فشارهای را درک می‌کنند.»
آیا داروین‌ها را می‌توان به خاطر کاری که کردند بخشید؟ دولان می‌گوید: «بخشش یکی از چیزهایی است که آدم‌ها را دو دسته می‌کند. نکته بد دروغ‌هایی است که آن‌ها گفتند. مردم این سریال را می‌بینند و از خود می‌پرسند: “آن متأسف است؟ باید او را بخشید؟”»
مارسن می‌گوید دلش برای جان نمی‌سوزد، اما او را درک می‌کند. «چون به خودم نگاه می‌کنم و می‌گویم: “وقتی دست به چنین کارهایی می‌زنم، چه در ذهنم می‌گذرد؟” بااین‌حال، من به او اعتماد ندارم!»
درنهایت، چالش این است که توضیح داده شود چرا «آن» که نه احمق و نه پولکی است، با نقشه جان برای کلاه گذاشتن سر مقامات و زندگی با اموال نامشروع همراهی می‌کند. او در جایی داستان واقعی زنی را می‌گوید که به طناب یک بالنِ در حال بالا رفتن چنگ می‌زند. او در لحظه‌ای قرار گرفت که تنها راه زنده ماندن، رها نکردن طناب بود. این تشبیه واضح است: کلاه‌برداریِ جان از بیمه طناب است و کارِ درست زمینی است که به‌آرامی ازنظر دور می‌شود.
در مورد جان داروین، حقیقت احمقانه‌تر از داستان است. چند ماه پیش شنیده شد که او در ۷۱ سالگی برای جنگ با روس‌ها به اوکراین رفت. وقتی خبرنگاران از همسر دوم جان پرسیدند شانس زنده ماندن شوهرش چقدر است، او جواب داد: «جان یک جلیقه ضد گلوله و یک بیمه عمر خوب دارد، برای من خوب است.» البته، مگر این که او بخواهد بار دیگر مرگ خود را جعل کند.
تماشای سریال دزد، همسرش و قایق در نماوا
