وس اندرسن تاکنون برنده جایزه اسکار نشده است که همین مساله موجب حیرت بسیاری از عاشقان آثار او گشته است. او با هفت نامزدی در طی دوران فعالیت حرفهایاش، مطمئناً یکی از اعضای ارشد انجمن Overdue Auteurs است. اما این احتمال وجود دارد که او با فیلم متاخرش، «گزارش فرانسوی» The French Dispatch بتواند جوایز امسال را درو کند. این فیلم کمدی درباره یک روزنامه آمریکایی در یک شهر خیالی فرانسوی قرن بیستم است. کمپانی سرچلایت پیکچرز تنها یک پوستر جدید از این فیلم را منتشر کرده است و گفته شده که در ۲۴ ژوئیه ۲۰۲۰ (سوم مرداد ۱۳۹۹) اکران خواهد شد. آیا این فیلم نهایی میتواند او را به حلقه برندگان وارد کند؟ در حالی که منتظر هستیم، بیایید نگاهی بیندازیم به همه نه فیلمی که او تاکنون ساخته است؛ از بدترین تا بهترین.
«منور» ۱۹۹۶ Bottle Rocket نخستین تجربه کارگردانی وس اندرسن محسوب میشود و او در زمان اکران این فیلم تنها ۲۷ سال سن داشت. او اولین نامزدی اسکارش را ۵ سال بعدتر در بخش بهترین فیلمنامه اورجینال برای فیلم «خانواده اشرافی تننبام» ۲۰۰۱ The Royal Tenenbaums به دست آورد. اندرسن این موفقیت را ۸ سال بعدتر با استاپموشن «آقای فاکس شگفتانگیز» ۲۰۰۹ Fantastic Mr. Fox با نامزدی در بخش بهترین فیلم انیمیشنی تکرار کرد. او با «قلمرو طلوع ماه» ۲۰۱۲ Moonrise Kingdom، یکبار دیگر نامزد دریافت جایزه بهترین فیلمنامه اورجینال شد. در ادامه اندرسن با فیلم «هتل بزرگ بوداپست» ۲۰۱۴ The Grand Budapest Hotel، به موفقیتهای متعددی دست پیدا کرد چراکه او در بخشهای بهترین فیلم، بهترین کارگردانی و بهترین فیلمنامه اورجینال نامزد دریافت جایزه اسکار شد. (و البته هیچکدام از آنها را به خود اختصاص نداد و در واقع هر سهتای آنها را به «بردمن» Birdman الخاندرو گونسالس اینیاریتو واگذار کرد) او چهار سال بعد، با استاپموشن بلند دیگری بهنام «جزیره سگها» ۲۰۱۸ Isle of Dogs به رقابت بهترین فیلم انیمیشنی بلند بازگشت.
وس اندرسن شاید بتواند با «گزارش فرانسوی» در اسکار موفقیت بزرگی را به دست آورد؛ فیلمی که بازیگران آن همگی ستاره هستند و همکاریهای متعددی با او داشتهاند از جمله بیل مری، اوون ویلسون، فرانسیس مکدورمند، آدرین برودی، تیلدا سوینتن، آنجلیکا هیوستون، ویلم دفو، باب بالابان، جیسون شوارتزمن، سورشا رونان، لیو شرایبر، ماتیو آمالریک و تونی ریوولوری به اضافه تیموتی شالامی، جفری رایت، بنیسیو دل تورو، لئا سیدو، استیو پارک، الیزابت ماس، لوئیس اسمیت، کریستف والتس، سسیل دو فرانس، گیوم گالین، روپرت فرند، هنری وینکلر و ایپولیت ژیراردو. بنابراین اگر چیز دیگری باقی نمانده باشد، احتمالاً این فیلم اولین مدعی جایزه انجمن بازیگران فیلم برای بهترین گروه بازیگری سال ۲۰۲۰ خواهد بود.
همانطور که به انتظار این پروژه پیشرو او نشستهاید، نگاهی بیندازید به ۹ فیلم وس اندرسن و ببینید که آیا فیلم مورد علاقه شما در صدر این لیست قرار دارد یا خیر.
۹ – دارجلینگ محدود ۲۰۰۷ The Darjeeling Limited
وس اندرسن با «دارجلینگ محدود» بینش منحصربهفرد خود را به این لوکیشن خارقالعاده از هند میآورد. در مرکزیت این فیلم سه برادر غیرصمیمی قرار گرفتهاند (با بازی اوون ویلسون، آدرین برودی و جیسون شوارتزمن) آنها یک سال پس از مراسم تدفین پدرشان با قطار در سراسر هند سفر میکنند. فیلمبردار رابرت یئومن بهزیبایی این منطقه عجیبوغریب را به تصویر میکشد و در عین حال طراح صحنه مارک فرایدبرگ، نوعی از لوکوموتیو پرخرج را میآفریند که فقط یک روز میتوان سوار آن شد. در ضمن، این داستان از یک صحنه به صحنه بعدی پیچوتاب میخورد و برای برانگیختن کنجکاوی به طنازی بازیگرانش تکیه میکند. «دارجلینگ محدود» یک اثر کماهمیت است اما همچنان دلگرمکننده، غیرمعمولی و پرتحرک است و یکی از بهترین نقشآفرینیهای کوتاه و تاثیرگذار بیل مری را به نمایش میگذارد.
۸ – جزیره سگها ۲۰۱۸ Isle of Dogs
بازگشت وس اندرسن به دنیای انیمیشن استاپموشن، یک قصیده محبتآمیز به بهترین دوست انسان است. در آیندهای نهچندان دور، ژاپن در پی شیوع یک آنفولانزا علاجناپذیر مرتبط با نژاد سگسانان، سگها را قرنطینه کرده است. یک گروه از سگهای کوچک به نامهای چیف (برایان کرانستون)، رکس (ادوارد نورتون)، کینگ (باب بالابان)، باس (بیل مری) و دوک (جف گلدبلوم) با یک پسر سرگردان (کویو رنکن) روبرو میشوند. او در جستوجوی همدم چهارپای دورافتادهاش، اسپاتس (لیو شرایبر)، به جزیره سگها سفر کرده است. در این فیلم نوعی ادای دین به آکیرا کوروساوا از جانب رنکن/ باس ایجاد شده است. این فیلم نمونه برجسته دیگری از اندرسن است که ما را به یک دنیای سینمایی که پیشتر هرگز ندیده بودیم، میبرد.
۷ – زندگی در آب با استیو زیسو ۲۰۰۴ The Life Aquatic with Steve Zissou
«زندگی در آب با استیو زیسو» یکی از چشمنوازترین فیلمهای وس اندرسن است و البته یکی از بیهدفترین آنها. ستاره فیلم، بیل مری در نقش استیو زیسو است؛ یک اقیانوسشناس که بهجهت انتقام گرفتن از کوسهای افسانهای که شریکش (با بازی سیمور کاسل) را کشته بود، خدمهاش را جمع میکند. (ژاک-ایو کوستو را بهعنوان یک پرتابکننده سنگ در نظر بگیرید و به این ایده دست خواهید یافت.) همراهان او، پسر دلسردش (با بازی اوون ویلسون)، یک گزارشگر حامله (با بازی کیت بلانشت)، یک دریانورد تندمزاج آلمانی (با بازی ویلم دفو) و تعدادی افراد دیگر هستند. وس اندرسن همانند همه فیلمهایش یک جهان به لحاظ بصری خیرهکننده خلق میکند که تحسینها را برمیانگیزد. از جمله یک کشتی تزئین برجسته با دیوار جلویی مقطع که بدین ترتیب ما قادریم سفر کاراکترها از اتاقی به اتاق دیگر را به نظاره بنشینیم. با این حال «زندگی در آب با استیو زیسو»، سرگردان و بیهدف احساس میشود چنانکه گویی بهجای ترسیم یک مسیر روایی، این محتواست که بهسادگی با جریان جابهجا میشود. البته هنوز، فیلمهای بهمراتب بدتری نسبت به این ماجراجویی غیرمتعارف وجود دارند که باید در دریا ریخته شوند.
۶ – منور ۱۹۹۶ Bottle Rocket
وس اندرسن در سنین جوانی (۲۷ سالگی) با این داستان خیالی از کلاهبردارن خردهپا، در نهایت پختگی وارد صحنه میشود و به موفقیت دست پیدا میکند. سه دوست همیشگی به نامهای آنتونی (با بازی لوک ویلسون)، دیگنان (با بازی اوون ویلسون) و باب (با بازی رابرت ماسگریو)، سرقت از یک کتابفروشی پیچیده مضحک را ترتیب میدهند و پس از آن فرار میکنند. آنها در یک مسافرخانه ارزان مخفی میشوند و در این بین آنتونی، شیفته خدمتکاری به نام اینز (با بازی لومی کاوازوس) میگردد و دیگنان هم با یک دزد محلی به نام آقای هنری (با بازی جیمز کان) برخورد میکند. «منور» مانند هر فیلم اولی، خام و صیقلنیافته است اما فراست بصری مختص اندرسن، فلاشهای بذلهگو و موسیقیِ با زمینه قاتل، همه حاضر و آماده هستند. بخشی از جذابیت آن از اجرای اوون ویلسون در نقش دیگنان میآید؛ یک احمق دوستداشتنی با آرزوهای بزرگ و نقشههای وحشیانه که بدل به یک قهرمان کلاسیک اندرسن میگردد.
۵ – آقای فاکس شگفتانگیز ۲۰۰۹ Fantastic Mr. Fox
جای تعجب ندارد که سبک بصری ظریف و رنگارنگ اندرسون تناسب خوبی با انیمیشن داشته باشد. با داستان «آقای فاکس شگفتانگیزِ» رولد دال، او نهتنها یک وسیله نقلیه بیعیبونقص برای درک نظرات مردم مییابد بلکه یک مدخل عالی به این مدیوم میآفریند. جرج کلونی در نقش آقای فاکس شوخطبع، مودب و خوشپوش ظاهر شده است. آقای فاکس پیشتر به دزدی مرغ مشغول بوده و در اثر اشتباهاتی، خانوادهاش را در مقابل سه مزرعهدار بدجنس قرار میدهد. اندرسن با بهره بردن از فرآیند قدیمی استاپموشن این کاراکترهای کارتونی را خلق میکند و به جهانشان زندگی میبخشد؛ البته با کمک همه ستارههایی که برای صداگذاری حضور پیدا کردهاند (از جمله مریل استریپ در نقش خانم فاکس و جیسون شوارتزمن در نقش پسرشان، اش). این فیلم در دو بخش بهترین فیلم انیمیشنی و بهترین موسیقی فیلم نامزد دریافت جایزه اسکار شد که هر دوی آنها را به «بالا» Up واگذار کرد.
۴ – قلمرو طلوع ماه ۲۰۱۲ Moonrise Kingdom
وس اندرسن با وجود بیاعتنایی طعنهآمیز و بذلهگویی هجوآمیزش، قلباً یک سانتیمانتالیست است و آن نقطه ضعف، هرگز تا این حد شاعرانه (در مقایسه با «قلمرو طلوع ماه») بیان نشده است. دو جوان عاشقپیشه ۱۲ ساله (با بازی جرید گیلمان و کارا هیوارد) تصمیم میگیرند که با همدیگر فرار کنند اما ثابت میشود این کار بسیار دشوار است چراکه آنها در جزیرهای در نیوانگلند به سر میبرند. در همین حال، بزرگترها در تلاش برای ردیابی آنها هستند پیش از آنکه یک طوفان سهمگین به آنها آسیب برساند. «قلمرو طلوع ماه» یکی از آندسته فیلمهای کمیابی است که جادوی کودکی را به تصویر میکشد بدون آنکه خیلی شیرین یا خیلی بانمک شود. در عوض، اندرسن به دردهای رو به رشد بزرگسالی از طریق لنزهای طعنهآمیز اختصاصیاش نگاهی میاندازد که فقط با مقدار درستی از هوس نوستالژیک آمیخته میشود. اندرسن و نویسنده رومن کوپولا، نامزد دریافت جایزه بهترین فیلمنامه اورجینال اسکار شدند که رقابت را به کوئنتین تارانتینو (برای فیلم «جنگوی زنجیرگسسته» Django Unchained) باختند.
۳ – هتل بزرگ بوداپست ۲۰۱۴ The Grand Budapest Hotel
اگر فقط یک چیز وجود داشته باشد که اندرسن به آن مشهور شده باشد؛ دنیاهای ساختهشده توسط او هستند که از لحاظ بصری خیرهکننده و مثل آبنبات پر از رنگهای متنوعاند و احتمالاً هیچکدامشان فاخرتر از فیلم هنرمندانه «هتل بزرگ بوداپست» نباشند؛ صحنهپردازی متعلق به سال ۱۹۳۲ است و داستان بر گوستاو اچ. (با بازی رالف فاینز) متمرکز شده است؛ یک مدیر افسانهای در یک هتل اروپایی مجلل که باید با کارکنانش متحد شود به این جهت که بعد از اتهام قتل، اعتبار ازدسترفتهاش را بازپس گیرد. این فیلم با وجود روکش خوشنما، اتاقهای نقاشیشده و دلقکبازیهای کمدیاش، یک غم و اندوه در مرکزیت خود نهفته دارد؛ یک نوستالژی اندوهناک برای دورانی قدیمی پر از ظرافت و جذابیت. اندرسن با «هتل بزرگ بوداپست» به سمت دریافت جایزه اسکار رفت. او در بخشهای بهترین فیلم، بهترین کارگردانی، بهترین فیلمنامه اورجینال نامزد دریافت جایزه شد. گرچه فیلم وی جوایزی برای طراحی صحنه، طراحی لباس، موسیقی و چهرهپردازی و آرایش مو به دست آورد، اما اندرسن هرسه آن جوایز مربوط به خودش را به الخاندرو گونسالس اینیاریتو (برای فیلم «بردمن» Birdman) واگذار کرد.
۲ – راشمور ۱۹۹۸ Rushmore
احتمالاً هیچ کاراکتری به اندازه مکس فیشر (با بازی جیسون شوارتزمن) به وس اندرسن تعلق ندارد؛ یک نوجوان بلندپرواز استثنایی که در یک دبیرستان خصوصی درس میخواند. او در فعالیتهای غیردرسی برتری دارد اما در کار واقعی مدرسهاش ضعیف است. مکس به دنبال جلب توجه سرمایهدار ثروتمند حوزه فولاد (با بازی بیل مری) است و در این بین عاشق معلم پایه اول مدرسه (با بازی اولیویا ویلیامز) نیز شده است. او وقتی متوجه میشود که این سرمایهدار قدرتمند نیز شیفته خانم کراس است وارد نبرد با او میشود. این فیلم مملو از جزئیات ریز و غیرمعمول است (کمپانی تئاتر مکس، The Max Fischer Players، اقتباس تئاتریشان از فیلمهایی نظیر «سرپیکو» Serpico) «راشمور» یک کمدی خلبازی است که با لبههای بدبینانهای اثربخشی شده است و در واقع کلاسیک وس اندرسن محسوب میشود.
۱ – خانواده اشرافی تننبام ۲۰۰۱ The Royal Tenenbaums
دنیای وس اندرسن یک عمل متعادل ظریف بین پوچی و عمق است؛ پر از لحظاتی بهشدت کمدی و حقایق بهلحاظ احساسی تلخ. و همه اینها از طریق لنزهایی صریح و دقیق، به نمایش گذاشته شدهاند. در «خانواده اشرافی تننبام» باریکبینیها، بیقاعدگیها و ویژگیهای عجیبوغریب او گرد هم میآیند تا یک داستان بامزه و بهطرز شگفتانگیزی متاثرکننده از یک خانواده اشرافی فروپاشیده را تعریف کنند. رویال تننبام (با بازی جین هکمن) و همسرش اثلاین (با بازی آنجلیکا هیوستون)، خانوادهای از اعجوبهها پرورش دادهاند؛ فعال حوزه املاک و مستغلات چاز (بن استیلر)، نمایشنامهنویس مارگو (گوئینت پالترو) و طرفدار تنیس ریچی (لوک ویلسون). همه آنها اما به افراد بزرگسال آسیبدیدهای تبدیل شدهاند. وس اندرسن با هریک از کاراکترهای رنگارنگ خود با مهربانی و همدلی رفتار میکند و غمی را که ناشی از شکست در زندگیشان است (در قیاس با پتانسیلهایشان) مورد بررسی قرار میدهد. خانه تننبام توسط دیوید واسکو طراحی شده است؛ یکی از شکوهمندترین مخلوقات اندرسن. کارگردان و اوون ویلسون (که در نقش دوست کودکی، الی کش نیز حضور دارد) نامزد دریافت جایزه اسکار بهترین فیلمنامه اورجینال میشوند که آن را به جولین فلوز (برای فیلم «گاسفورد پارک» Gosford Park) واگذار میکنند.
منبع: goldderby.com